Zondag 17 september 1944 landen tienduizenden parachutisten bij de bruggen over de rivieren en kanalen tussen de Belgische grens en Arnhem, terwijl grondtroepen oprukken vanaf Leopoldsburg. Doel van de geallieerde operatie Market Garden: een snelle opmars via deze route richting Hitler-Duitsland. Dat mislukt, de Arnhemse Rijnbrug blijft in Duitse handen. Niettemin worden grote delen van Limburg en Brabant bevrijd, net als het Rijk van Nijmegen. Van hieruit begint in februari 1945 alsnog het slotoffensief tegen het naziregime.

In september 2024 herdenken we in het Rijk van Nijmegen de gebeurtenissen van toen, leggen een link met het heden en vieren 80 jaar vrijheid.

Enkele hoogtepunten uit het programma:

Zondag 15 september

 in en rond het Vrijheidsmuseum
in Groesbeek, van 10.00 tot 17.00 uur. Hier start die dag ook de Euregio
Vrijheidswandeling.

 bij het Generaal Gavin-monument in Groesbeek, van 11.30 tot 12.00 uur.

 op Klein Amerika in Groesbeek, met voertuigen en uitrusting van met name het Britse leger uit de periode van Market Garden. De hele dag te bezoeken, in de ochtend is er ook een paradropping.

Kampement van de Pontoongroup ’40-’45

 op het eiland Veur-Lent bij Nijmegen, te bezoeken van 10.30 tot 17.00 uur. Om 12.00 uur Waalcrossing van de Pontoongroup met 26 boten en 200 re-enactors. Om 13.30 uur officiële herdenking van de 48 Amerikaanse militairen die op 20 september 1944 bij deze actie vielen.

Kampement van Pontoongroup ’40-‘45’,

 van 10.00 tot 19.30 uur. Om 14.57 uur opnieuw Waalcrossing, op hetzelfde tijdstip als de actie destijds.

 van het centrum naar het Vasim-terrein in Nijmegen. Start om 13.00 uur. Van 15.00 tot 22.00 uur Peace by Peace-festival op terrein van de Vasim. Dit wordt zondag 22 september voortgezet van 10.30 tot 18.00 uur.

, voor het grote publiek, over stadsbrug De Oversteek. Start om 19.36 uur op het Vasim-terrein.

PROGRAMMA OPERATIE MARKET GARDEN

Er zijn 48 lichtmasten op De Oversteek, als eerbetoon aan de 48 soldaten die de Waalcrossing op 20 september 1944 niet overleven. Elke avond bij zonsondergang springen ze één voor één aan, in langzaam tempo. Dagelijks loopt een veteraan mee: de Sunsetmarch. Ter herdenking, en als groet aan alle veteranen. Iedereen kan mee lopen.

Sunsetmarch

Van oktober 2024 tot eind 2025 presenteert de Stichting Thornsche Molen een grensoverschrijdend project met als thema "Vluchten Toen en Nu" in het kader van 80 jaar Vrijheid.

Het thema is gekozen met als achtergrond de evacuatie van de bewoners van het buurtschap Thornsche Molen ten tijde van WO2 eind september 1944. Zij moesten vluchten voor het oorlogsgeweld en dat gold tevens voor veel andere groepen en uiteraard ook voor de bewoners aan de Duitse zijde van de grens. Wij willen en moeten de verwoesting van het buurtschap blijven herdenken maar gaan nu, 80 jaar nadien, vooral de vrijheid vieren! Dat doen we met medewerking en betrokkenheid van onze Duitse buren! Het is van belang om met dit project nadruk te leggen op het behoud van onze democratie en onze vrijheid. Wij willen ons inspannen om de huidige generaties en met name de jeugd bij het project te betrekken! De laatste groep wordt gevormd door schoolkinderen van basisschool Op Weg in Ooij en de Grundschule Christophorus in Kranenburg. Ook willen wij aandacht besteden aan de vluchtelingen van NU die in onze regio te vinden zijn, zoals Syriërs en Oekraïners.

VRIJHEID is niet vanzelfsprekend en wij moeten deze blijven bevechten!



Expositie

Zowel Nederlandse als Duitse bezoekers van het informatiecentrum worden voortdurend geïnformeerd over de historie van de Molen en de regio, opdat wij niet vergeten!! Ook de actuele toestand in Europa maakt het noodzakelijk om stil te staan bij belangrijke waarden als Vrijheid, Vrede en Democratie.

Vluchtelingen toen, evacués toen, wat gebeurde er, wat moesten ze doorstaan? Er zijn nog altijd en weer opnieuw vluchtelingen, wat is hun verhaal? Allen waren en zijn op weg naar vrijheid. VRIJHEID, die we nu al 80 jaar mogen ervaren!



In de expositie besteden wij aandacht aan de verhalen van de 4 families die eind september 1944 vluchtten, moesten evacueren vanuit het buurtschap Thornsche Molen en een onzeker lot tegemoet zagen. Dit gebeurt door een fotowand, documenten uit deze periode en interviews met overlevenden en nakomelingen van deze families. Tevens zal aandacht worden geschonken aan de verhalen van Syriërs en Oekraïners die naar onze regio zijn gevlucht. Basisschoolleerlingen uit Ooij en Kranenburg werken mee aan het project. Het thema wordt uitgewerkt in kunstproducten die de vitrines zullen vullen. Op deze manier willen we nieuwe generaties betrekken bij het onderwerp 80 jaar vrijheid: "Opdat wij niet vergeten"!



Menschenskinder

Het landmark “Menschenkinder” is gemaakt in het kader van de viering van 75 jaar vrijheid in 2019 en het idee hiervoor is ontwikkeld door de toenmalige projectleider van de gemeente Berg en Dal, en oud-voorzitter van de Stichting Thornsche Molen. Volgens de kunstenares Anne Thoss representeren de beelden de vluchtende mens. Zij refereren aan de vluchtelingen/evacués, Nederlanders en Duitsers, van 80 jaar geleden, maar ook aan vluchtelingen van nu. Het grensoverschrijdende karakter van dit kunstwerk wordt onderstreept door het feit dat zowel de kunstenaar als de maker van de beelden de Duitse nationaliteit hebben en dat de beeldengroep zich voor de helft op Duits en voor de helft op Nederlands grondgebied bevindt.



Vector of Memory

De ‘Vector of Memory' is een bijzondere markering op de internationale Hiking Trails Liberation Route Europe, een netwerk van maar liefst 10.000 kilometer aan wandelroutes langs musea, monumenten, begraafplaatsen en historische locaties die herinneren aan de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog. De Vector is een monumentale wegwijzer in een serie van meerdere ‘Vectors of Memory’, ontworpen door de befaamde Amerikaanse architect Daniël Libeskind.





Expositie | Vluchten toen en nu

De verhalen die opgeschreven worden zijn meestal de grote verhalen. Gezien door de ogen van de machthebbers, de politici, de generaals en de legers.


Waar niet over wordt geschreven in de meeste geschiedenisboeken is het leven van de gewone mensen, de burgers die wonen in oorlogsgebieden.



Het boekje "Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945" brengt er verandering in. Het beschrijft een route door het Museumpark die de ellendige situatie van de burgers in en rond Heilig Landstichting tijdens de laatste periode van de
Tweede Wereldoorlog belicht.



Het boekje “Verhalen dichtbij huis 1944-1945” over de situatie van burgers in en rond Heilig Landstichting is beschikbaar voor de bezoekers van het Museumpark. Vanaf 1 maart t/m 2 november kunnen bezoekers die de expositie bezoeken, dit boekje met verhalen uit de oorlog gratis kijgen indien ze dat willen.

Boekje “Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945” 

In 2024 en 2025 staan we uitgebreid stil bij onze bevrijding en de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog dan 80 jaar geleden. We staan stil bij het grote leed en de vele offers die daarvoor zijn gebracht en bij de waarde van vrijheid.

Het is belangrijk dat wij aandacht blijven hebben voor de slachtoffers van oorlog en geweld, van toen én van nu. Alleen door met aandacht, compassie en tolerantie naar de ander te luisteren – of het verhaal zich nu 80 jaar geleden afspeelde of recenter – creëren wij een samenleving waarin iedereen van waarde is.

80 JAAR VRIJHEID

Reizende expositie 'stadspijn bombardement' In Stevenskerk



Nijmegen - Tot en met 5 mei is de expositie over de stadspijn van het vernietigende luchtbombardement van 22 februari 1944 te zien in de Stevenskerk in Nijmegen.

De expositie laat zien hoe de bommen de historische binnenstad wegvaagden binnen enkele minuten. Er kwamen bijna 800 mensen om het leven en er vielen duizenden gewonden. Het centrum brandde dagen lang.

De expositie vertelt en toont het verhaal hoe hele generaties Nijmegenaren en families uit de regio door het bombardement zijn getekend. Lang werd die pijn weggestopt. De wederopbouw kreeg 'voorrang', doorgaan was het motto.

Pas vanaf eind jaren tachtig kwamen er bijeenkomsten waar over de stadspijn en het verdriet verteld werd. Bart Janssen tekende later de herinneringen aan de blijvende stadspijn op aan de hand van honderden gesprekken met Nijmegenaren.

Sinds 2016 is in het centrum de brandgrens van het bombardement te zien via metalen markeringen op straat met de namen van de slachtoffers. Nabij het herinneringsmonument De Schommel is sinds enkele jaren ook een wand met de foto's van alle doden te zien

In de rondreizende pop-up expositie, gemaakt door Bregje Jaspers van de Brandgrens024 en met steun van het 4&5 mei Comité en de gemeente, wordt ook stilgestaan bij de frontstadperiode na de bevrijding van de Waalstad in september 1944. Nijmegen werd nog maandenlang bestookt met bommen door de Duitsers, zelfs tot medio maart 1945. In die periode vielen in Nijmegen nog eens zo'n duizend doden.



De expositie is te bezoeken tijdens de openingstijden van de Stevenskerk.

Toegang is gratis.

Reizende Expositie Stadspijn Bombardement in Stevenskerk

Vier 80 jaar vrijheid in Museum Kasteel Wijchen!



Wat betekent vrijheid? Is vrijheid vanzelfsprekend? Voor iedereen is dat anders. In de tentoonstelling Vier Vrijheid! ontdek je inspirerende verhalen over vrijheid toen en nu.



Blikvanger is de Vrijheidsrok – een rok gemaakt van kleurige lapjes stof, elk met een eigen verhaal. Vrouwen door heel Nederland, ook in Wijchen en omliggende dorpen, naaiden deze rokken na de bevrijding als symbool van saamhorigheid en wederopbouw.



Naast de Vrijheidsrok duik je in verhalen over vrijheid, verteld met muziek, radio en persoonlijke herinneringen. Hoe klonk vrijheid in 1945? Hoe vierden mensen hun herwonnen leven? En wat betekent vrijheid voor jou?

Kom, kijk en beleef 80 jaar vrijheid!

Vier Vrijheid!

Kunstkring Wijchen organiseert in het kader van 80 jaar vrijheid, van 18 april tot en met 4 juli 2025, een unieke expositie die deels plaats vindt op en rond het Wijchens meer en in het Kunsthuis.



De manifestatie op het meer bevat 4 unieke en indrukwekkende kunstwerken, vervaardigd door 4 internationale kunstenaars, en vormt samen een visueel spektakel. Deze expositie op het water wordt geopend op 18 april om 16:00 uur door burgemeester Renske Helmer-Engelbert.

De kunstwerken zijn met zorg geselecteerd door een speciale commissie uit een divers aanbod. Ze hebben ieder een link met “vrijheid” in ruime zin.

Een van de hoogtepunten van deze expositie is een interactief en spectaculair bamboekunstwerk dat in samenwerking met verschillende doelgroepen tot stand is gekomen. Het interactieve aspect heeft ervoor gezorgd dat bezoekers zich niet alleen toeschouwers voelen, maar ook deelnemers aan de kunst.

Tevens zal er aandacht zijn voor kinderen en jongeren. Het eigen project “Kinderen kijken naar kunst”, wordt hiervoor ingezet. Kinderen en jongeren gaan dan onder begeleiding van vrijwilligers van de Kunstkring en leerkrachten langs de expositie in het Kunsthuis. Zij krijgen een rondleiding en er wordt dan dieper in gegaan op de kunstwerken: wat zien de jongeren? Welke ideeën roept dit bij hen op? Etc. In het Kunsthuis krijgen zij de kans om zelf hun gevoel te verbeelden.

Daarnaast presenteert de Kunstkring Wijchen van 2 mei tot en met 1 juni 2025 de expo "Verbeeld de Vrijheid" in het Kunsthuis (naast het Kasteel). Deze expositie geeft het thema vrijheid weer vanuit verschillende perspectieven en biedt een platform voor kunstenaars uit de regio Wijchen om de eigen vrijheid te verbeelden. Hieraan kan worden deelgenomen door bewoners uit Wijchen en omgeving, die graag met kunst bezig zijn. Zie voor deelname en verdere informatie: www.kunstkringwijchen.nl/meerkunst-2025/

Langs de oever van het Meer zal Street Art worden gemaakt door twee Wijchense kunstenaars: Morris & Dolstra. Voor hun verhaal zijn wij op zoek gegaan naar input bij o.a. de veteranen van Wijchen. Houd onze aankondigingen op onze website en in de media in de gaten voor verdere details en laat u verrassen door de innovatieve en inspirerende werken die binnenkort te zien zijn.

MEERKunst 25 

“Daar stond ik dan, op een voor mij eigenlijk onbekend stationsplein. Onbekend omdat Nijmegen in puin lag.” 

(De 21-jarige Harry van Geuns, bevrijd in kamp Bergen-Belsen, keert op 18 juni 1945 terug in zijn geboortestad.)



Bewogen verhalen van mensen die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog terugkeerden naar huis. Hoe is hun terugkeer – als ze al terugkeren? Hoe worden ze ontvangen? Wat staat hen te wachten?

Een expositie met fragmenten en beelden uit een tijd van veel vreugde en veel verdriet, van chaos, verlies, hoop en vertrouwen op een betere toekomst.

Met boeiende portretten van thuiskomers: joden, verzetsmensen, krijgsgevangenen, dwangarbeiders van de Arbeitseinsatz, evacués.



Thuis komen?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog 1940-1945 raken massa’s mensen op drift, ook in het Rijk van Nijmegen. Vervolgd, op de vlucht, ondergedoken, opgepakt, afgevoerd of geëvacueerd.

Op 17 september 1944 komen de bevrijders, maar na drie dagen strijd blijven stad en regio nog maandenlang frontgebied. Het oorlogsgeweld zorgt voor een nieuwe stroom vluchtelingen: evacués. Hele gezinnen, kinderen, ouders, grootouders moeten op de valreep nog voor het oorlogsgeweld vluchten of evacueren. Al met al zijn tijdens de oorlogsjaren in het Rijk van Nijmegen tienduizenden mensen maanden, soms jaren van huis verdreven geweest.

Dan is in mei 1945 de oorlog in Nederland eindelijk voorbij en kan iedereen weer naar huis. Maar Nijmegen is zwaar getroffen: 2.200 burgers gedood en 5.500 verminkt, duizenden huizen verwoest. De aanblik van de dorpen in de Ooij en Groesbeek is zelfs nog troostelozer en triest. Vrijwel elk gezin is op een of andere manier zwaar getroffen.

Tegenover de vreugde en opluchting van de bevrijding staan groot verdriet over de vele slachtoffers, de enorme schade en verliezen. De dagelijkse problemen blijven nog jaren groot: voldoende eten en kleding, een dak boven je hoofd tussen al het puin. Met spanning wordt gewacht op familieleden en vrienden die nog niet terug zijn uit onderduik of evacuatie. Of erger, op degenen die door de Duitse bezetter zijn weggevoerd naar concentratiekampen, gevangenissen en de Arbeitseinsatz. Wie zal er terugkomen en wat zijn hún ervaringen bij thuiskomst?



Mensen op drift door oorlog

De verhalen van deze terugkeerders staan centraal in deze expositie en zijn met veel beeldmateriaal omlijst. Het is een levendige schets van een chaotische en wat vergeten tijd, de smaak van de bevrijding is niet alleen zoet maar ook bitter.

Zo zien we hoe burgers destijds door oorlogsgeweld op drift raakten, allerlei problemen ontmoetten en ten slotte thuiskwamen. Thuis, maar hoe was dat er aan toe? Beelden die we maar al te goed herkennen van de brandhaarden in de wereld van vandaag.



Expositie onder auspiciën van het Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen en de Historische Vereniging Numaga in het Huis van de Nijmeegse geschiedenis vanaf 25 april tot en met 29 juni 2025.



NB: Rond hetzelfde thema organiseren het Comité en Numaga een lezingenprogramma op 10 mei in het Vrijheidsmuseum te Groesbeek (14.00-17.00 uur) en op 21 juni in het Cultuurhuis De Lindenberg te Nijmegen (14.00-17.00 uur). Nadere informatie volgt.

Tentoonstelling | De Terugkeer: Nijmegen en omgeving, voorjaar 1945

Afbeelding: Inge Hondebrink 



Zo’n tweehonderd Oekraïners verblijven inmiddels drie jaar in Beuningen. Noodgedwongen, vanwege de oorlog in hun land. Hun leven staat vanaf 25 april centraal in de unieke tentoonstelling ‘Nieuwe buren van De Asdonck’. Burgemeester Daphne Bergman opent de expositie, die bestaat uit een combinatie van foto’s en persoonlijke verhalen.



Hartje Beuningen

Ze moesten huis en haard achterlaten. Op de vlucht voor Russische militairen. Het leven van miljoenen Oekraïners is drastisch veranderd sinds Rusland het land ruim drie jaar geleden binnenviel. De vluchtelingen werden in Nederland met open armen ontvangen, onder meer in Beuningen. De eerste vluchtelingen werden opgevangen in sporthal De Tinnegieter. Later dat jaar werd een meerjarige opvangplek geregeld voor ruim tweehonderd Oekraïners op De Asdonck. Die locatie in hartje Beuningen is nu, bijna drie jaar later, nog altijd volop in gebruik.

Fotograaf Inge Hondebrink, buurvrouw van De Asdonck, volgt de Oekraïners al sinds hun komst naar Beuningen. Journalist Roelant Frijns heeft uitgebreid met de ontheemden gesproken. De verhalen en beelden komen nu samen in de expositie in de open lucht. ‘Nieuwe Buren van De Asdonck’ is ontwikkeld in het kader van 80 jaar vrijheid in Nederland. De oorlog in Oekraïne laat eens en te meer zien dat vrijheid nog altijd niet vanzelfsprekend is, óók niet in Europa.



Hoop, veerkracht en verbondenheid

De verhalen en beelden van de Oekraïners in Beuningen geven een oprechte inkijk in hun leven van nu. Centraal staan hoop, veerkracht en verbondenheid. De vluchtelingen zijn al snel onderdeel geworden van de lokale samenleving, iets wat ook burgemeester Bergman zal benoemen tijdens de opening van de expositie.



Iedereen welkom

De feestelijke opening, waarbij iedere inwoner welkom is, vindt plaats op vrijdag 25 april van 18.00 tot 18.30 uur. Locatie is de Wilhelminalaan, naast het Torentje van de Blanckenburgh. Dit is ook de plek waar de expositie tot en met 30 mei in de open lucht is te zien. Tijdens de opening neemt ook Inge Hondebrink het woord en is een persoonlijke bijdrage van een van de tijdelijke bewoners van De Asdonck. Een Oekraïens koor zorgt voor een bijzondere muzikale omlijsting.

De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met de Oekraïners zelf en de gemeente Beuningen. Provincie Gelderland heeft financieel bijgedragen aan het project, dat deel uitmaakt van het Regioprogramma 80 Jaar Vrijheid Rijk van Nijmegen. Dit is mogelijk gemaakt door de regiogemeenten in samenwerking met de provincie.

De koffers van Het Asdonck

Foto boven: De tentoonstelling in 2021, fotograaf: Erik de Gans



'The Faces of Groesbeek' te zien van 26 april tot 18 mei

In het kader van ’80 jaar Vrijheid’ organiseert de stichting Faces to Graves op de Canadese Oorlogsbegraafplaats aan de Zevenheuvelenweg in Groesbeek de fototentoonstelling ‘The Faces of Groesbeek’.


Hier liggen 2618 soldaten begraven en er worden 1.047 vermisten soldaten herdacht in het Memoriaal. We weten hun namen maar wie waren zij? Wie was de persoon achter de naam? Met deze tentoonstelling wil de stichting deze soldaten letterlijk een gezicht geven door bij hun graven en in het Memoriaal de beschikbare foto te plaatsen.

De tentoonstelling ‘The Faces of Groesbeek’ is een eerbetoon voor gevallen en vermiste soldaten die hun leven gaven voor onze vrijheid.

Niemand verdient het om vergeten te worden!


Heeft u een foto of informatie over één van de soldaten, neem dan contact op:
info@facestograves.nl. De foto’s die vòòr 1 maart 2025 ingeleverd zijn kunnen nog voor dit fotoproject afgedrukt worden.

Tentoonstelling 2023, fotograaf: Peter Hendriks

De stichting 'Faces to Graves'

Het doel van de stichting ‘Faces to Graves’ is een beeld te schetsen van de persoon in het graf, door het samenstellen van zijn levensverhaal, liefst met een foto van de soldaat.


De verhalen zijn voor iedereen toegankelijk in een Digitaal Monument op de website.



The Faces of Groesbeek

TRACES is een internationaal kunstproject, dat in het kader van de herdenking van 80 Jaar Vrijheid wil onderzoeken wat de sporen van een oorlog zijn. Er zijn sporen in gebouwen en het landschap, er zijn monumenten om niet te vergeten, en zeer zeker zijn er ook sporen die diep in de ziel van verschillende generaties gegrift zijn. TRACES wil het thema uit verschillende perspectieven belichten en het gesprek en de discussie hierover op gang brengen, tussen de kunstenaars en publiek.

Deelnemende kunstenaars: Inna Abramova (UK/UA) , Matt Hale (UK), Regina Friedrich-Körner (D), Nele Waldert (D), Claus van Bebber (D), Pier Pennings (NL), Anke Land (NL), Keiko Sato (NL/JP), Noor Roelofs (NL) en Mike Roelofs (NL)

TRACES wordt mogelijk gemaakt door De Nieuwe Gang, ArToll Kunstlabor e.V., de gemeente Beuningen, Provincie Gelderland en het Interreg-programma Duitsland-Nederland en haar programmapartners en wordt medegefinancierd door de Europese Unie (EU).

Kunstproject TRACES

Er wordt hard gewerkt naast het Vrijheidsmuseum. Op het weiland dat aan het terrein grenst, worden maar liefst 336 panelen opgezet in de vorm van een V voor 'Vrede en Victorie'. Beeldend kunstenaar en 'monumentaal vormgever' Dirk Hakze is initiatiefnemer van dit project en heeft dit al op verschillende locaties georganiseerd. De installatie zal een groeiproces doorgaan in de maanden dat het hier staat, want elke dag komen verschillende kunstenaars hun toegewezen panelen beschilderen.

Op 28 april om 15.00 uur wordt de expositie, wat dan nog helemaal uit blanke canvassen bestaat, in de openlucht geopend. Op 1 mei komen de eerste kunstenaars hun panelen vullen met hun blik op vrede. Elke dag komen er nieuwe kunstwerken bij. De installatie komt op het weiland links van het terrein van het Vrijheidsmuseum te staan en is toegankelijk via een poort. Het blijft staan tot en met 17 september.

Kijk hier voor meer informatie over The Colorfield Performance: https://thecolorfieldperformance.nl/#/

The Colorfield Performance

Dag van Vrijheid in Kekerdom met activiteiten voor jong en oud. 's Avonds wordt een herdenkingsmonument onthuld.

Kekerdom in Vrijheid

The Canadian Scottish Regiment (Princess Mary’s) Pipes & Drums treedt op op vrijdag 2 mei om 11.00 uur. 

Gratis bij te wonen, maar ook goed te combineren met een bezoek aan het museum.

Canadian Scottish Regiment Pipes & Drums

Afbeelding: Sweatpea Starr



'Native American, First Nation en Métis soldaten en de bevrijding van Nederland, 1944-1945'


Vanaf 2 mei is in het Vrijheidsmuseum een nieuwe, zeer bijzondere tentoonstelling te zien ter ere van 80 jaar Vrijheid. In de expositie ‘Inheemse Bevrijders’ worden de geschiedenis en de culturele achtergronden van inheemse soldaten, afkomstig uit heel Noord-Amerika uitgebreid in beeld gebracht. Wat betekende de keuze om in de oorlog te vechten voor hen? De expositie is tot stand gekomen in samenwerking met dr. Mathilde Roza van de Radboud Universiteit en is van 2 mei tot en met 30 november te zien in het Vrijheidsmuseum.

De vele inheemse soldaten die meevochten in WO2 kwamen uit verschillende regio's in de Verenigde Staten en Canada. ‘Inheemse bevrijders’ omvat zo een zeer diverse verzameling van verschillende volkeren met elk hun eigen cultuur en gebruiken. De keuze om hun leven te riskeren in een gevecht voor vrijheid en democratie aan de andere kant van de oceaan is extra bijzonder omdat hen deze waarden in hun eigen thuisland vaak ontzegd werden. Ze leefden gedwongen in reservaten, hun culturen werden onderdrukt en ze kregen te maken met een sterk, negatief stereotype. Sommige inheemse soldaten verloren hun leven voor onze vrijheid, anderen keerden terug naar hun thuisland en bleven daar strijden, dit keer voor hun eigen vrijheid. Een strijd die nog steeds voortduurt. In de tentoonstelling ‘Inheemse Bevrijders’ komen de verhalen van deze strijders dichterbij door het gebruik van authentieke foto's, objecten, interviews en achtergrondinformatie.

Ter ere van deze bijzondere tentoonstelling vindt op 3 mei ook een mini-festival Canadian and US Indigenous Culture plaats in theater De Klif in Nijmegen-Noord. Gerenommeerd powwow danser Adam Tsosie Nordwall treedt op, de Europese première van de ‘Storypole’ documentaire over de hoogste totempaal is te zien en nazaten van inheemse bevrijders gaan in gesprek met het publiek.

De expositie is tot stand gekomen in samenwerking met dr. Mathilde Roza van de Radboud Universiteit, Associate Professor North American Literature and North American Studies, ondersteund door haar onderzoeksteam binnen het Institute for Culture & History. Zij hadden onder meer contact met inheemse families, gemeenschappen, adviseurs en culturele centra, Nederlandse families, onderzoeksgroepen van verschillende oorlogsbegraafplaatsen en musea in Nederland en buitenland.

Te bezoeken in het Vrijheidsmuseum vanaf 2 mei tot en met 30 november 2025.

Tentoonstelling | Inheemse Bevrijders

Schrijvers van de Radboud Universiteit, de stichting Faces to Graves en het Vrijheidsmuseum presenteren samen een schitterend boek met honderden foto's en persoonlijke verhalen van de soldaten die rustten op de Canadese Oorlogsbegraafplaats te Groesbeek. Een uniek naslagwerk over de levens van de jonge strijders die hun leven offerden voor onze vrijheid.


De deuren openen om 12:30 en de presentatie start om 13:00.

Wijzigingen onder voorbehoud.

Boekpresentatie Faces of Liberation

Deze expositie geeft het thema vrijheid weer vanuit verschillende perspectieven en biedt een platform voor kunstenaars/makers uit de regio Wijchen.

Ruim 50 makers uit Wijchen en omstreken hebben zich aangemeld met een kunstwerk dat hun Vrijheid verbeeldt.

Met de ingeleverde stukken gaan we de expositie in het Kunsthuis inrichten. Deze is vanaf 3 mei te bezoeken op zaterdagen en zondagen van 12:00 tot 17:00 uur en extra geopend op 5 mei van 10:30 tot 17:00 uur waar wij onderdeel zijn van een groter programma rondom het vieren van 80 jaar Vrijheid: Tussen Kunst en Vrijheid in de Kasteeltuin voor het Kasteel. Let de komende tijd op de aankondiging van Gemeente Wijchen en de KunstKring Wijchen!

Op 5 mei rond 12:00 en 14:30 uur zal de kunstenares Nicoline Hendriks haar performance “Nicoline’s ART 3x Open Window” houden over Vrijheid nu en herinneringen van toen.

Wat betekent vrijheid? Voor jou? Voor haar? Voor de wereld? Zo een groots veelomvattend begrip. Gaat het over : innerlijke vrijheid, je eigen weg gaan, samen, welzijn, klimaat, democratie, vrede, verhalen van haar ouders uit ’40-’45, diversiteit, kunst & cultuur, ruimte nemen en geven…? In hoeverre zijn deze begrippen onlosmakelijk met elkaar verbonden?

Nicoline keek van uit haar bed door het open raam, weids, niets dan lucht, een wolk, een vogel, een muzieknoot, en begon te schilderen:

3 schilderijen met een Open Window waarbij verhalen van haar ouders, uit ’40-’45 vermengd met de actualiteit, de basis vormden.

Voor wie op 5 mei niet kan, Nicoline Hendriks is op zondag 11 mei rond 15:00 uur nogmaals in het kunsthuis met haar performance.

Verbeeld de Vrijheid

Ter gelegenheid van de opening van de nieuwe tentoonstelling ‘Inheemse Bevrijders’ in het Vrijheidsmuseum organiseert het Infocentrum WO2 Nijmegen een bijzonder mini-festival over Canadese en Amerikaanse inheemse culturen. De voertaal is Engels en het vindt plaats in Theater De Klif in Nijmegen-Noord.

Programma

- Interviews met inheemse gasten uit Canada en uit de Verenigde Staten
- Presentatie over Cree storytelling
- Traditionele dans, uitgevoerd door gerenommeerd powwow danser Adam Tsosie Nordwall en Alison Commando
- Europese première van documentaire Storypole

Adam Tsosie Nordwall (Shoshone, Chippewa, Navajo) is een prijswinnend danser de hele wereld doorreist om zijn culturele erfenis met andere te delen via dans. Hij danst al zijn hele leven, zoals zijn vader en grootvader voor hem en geeft dit op zijn beurt ook door aan zijn eigen kinderen. Adam danst nu voornamelijk in de stijl van de Grass dance uit de Northern Plains en Great Lakes region. Adam werd bekroond met de eerste plek op de Worlds Largest Powwow bijeenkomst in Albequerque, New Mexico, en heeft daarnaast veel eerste prijzen gewonnen in Canada.

Storypole is een documentaire die het verhaal van de hoogste totempaal ter wereld onthult. Op 2 juli 1956 presenteerde meester houtsnijder Mungo Martin (Kwagiulth Nation, B. C.) een reusachtige ceder story pole van wel 40 meter hoog, op het terrein van de Songhees en Esquimalt Nations in Beacon Hill Park, Victoria, British Columbia, Canada. Duizenden inheemse en niet-inheemse mensen verzamelden zich om dit bij te wonen. Sindsdien staat de story pole bekend als de hoogste ter wereld, hoewel de ware betekenis ervan verder gaat dan dat. Elders van de Three First Nations laten in deze film zien hoe de story pole zich verhoudt tot inheemse oorlogsherdenking in de context van waarheid en erkenning.

Let op: locatie is De Klif in Nijmegen-Noord.

Wijzigingen voorbehouden.

Mini-festival Canadian and US Indigenous Culture

Afbeelding: Dennis Vloedmans



Het woord is aan de woordkunstenaars! 

Met woorden en liedjes die ons mee terugnemen naar de jaren ’40/‘45, staan we tijdens Words on War stil bij 80 jaar vrijheid. We reflecteren op strijd en (on)vrijheid in de wereld van vandaag de dag.

Tijdens eerdere uitverkochte edities blikten we in tekst en muziek terug op het verwoestende bombardement op de Nijmeegse binnenstad en op de daaropvolgende militaire operatie Market Garden. De komende Words on War editie luisteren we met frisse oren en woorden naar oorlogsliederen.

De avond wordt gepresenteerd door Thijs Kersten en de line-up bestaat uit de Gelderse Woordkunstenaars Aafke van Pelt, Moni Zwitserloot, Nora van Dam, Rik Luijmes, Wout Waanders, Daniël van der Duim en Qader Shafiq.

Tickets zijn €7,50 (€5,00 voor studenten) en kunnen besteld worden via De Lindenberg





Onderdeel van Theater na de Dam



Dit jaar organiseren Meneer Otis & de Lindenberg samen met veel andere organisaties in Nijmegen programma’s rond 80 jaar Vrijheid. Words on War is onderdeel van dit herdenkingsprogramma en maakt ook deel uit van Theater na de Dam. Op 4 mei om 21.00 uur, na de Nationale Dodenherdenking, spelen in heel Nederland meer dan 130 voorstellingen die op verschillende manieren verbonden zijn met de Tweede Wereldoorlog. Zo geven theatermakers en artiesten deze dag extra betekenis.

Words on War

Dodenherdenking in Groesbeek

Locatie: Gemeentehuis Groesbeek / Canadese Begraafplaats Groesbeek

Tijd:

Optreden Royal Canadian Mounted Police nabij gemeentehuis 17:45 tot 18:15 uur

Start stille tocht bij het gemeentehuis 18:30 uur

Verwachtte start ceremonie 19:40 uur

Dodenherdenking in Groesbeek

Om 18.30 uur vertrekt de stille tocht van het Dorpshuis ‘De Horst’ naar de Protestantse kerk. In de kerk start om 18.45 uur de herdenking met voordrachten en zang. Wethouder Gérard de Wildt, een lid van de familie Luske en de voorzitter van het 4 mei comité zijn de sprekers. 

Op het Protestants kerkhof worden bloemen gelegd bij drie in de oorlog gesneuvelde militairen. Aansluitend gaan we naar het Luske monument voor het vervolg van de herdenking. Muziekvereniging Excelsior en het R.K. Gemend Zangkoor zorgen voor de muzikale omlijsting. Vanaf 20.30 uur start een programma in Dorpshuis ‘De Horst’ met diverse voordrachten, zang en muziek.

Programma  4 mei Horssen

Afbeelding: Erik de Gans

Dodenherdenking in verschillende kernen van de gemeente Groesbeek

Locatie: Ooij, Millingen a/d Rijn, Leuth, Beek & Berg en Dal

Tijd: exacte tijden volgen spoedig.

Dodenherdenking dorpskernen Berg en Dal

De Dodenherdenking in Nijmegen is jaarlijks op het Keizer Traianusplein. Duizenden Nijmegenaren staan dan samen stil bij de slachtoffers van oorlog en vervolging.



Volledig programma Nijmegen 2025:

18.00 uur: Kitty de Wijze plaats, herdenking van de joodse slachtoffers uit Nijmegen, met voorlezing van de namen van alle joodse slachtoffers.

19.00 uur: Herdenkingsdienst St Stevenskerk, met een welkomstwoord door Burgemeester Hubert Bruls en een overweging door schrijver en columnist Arnon Grunberg. Leerlingen van basischool de Buut lezen door henzelf gemaakte gedichten voor.

19.40 uur: Vertrek Stille Tocht van St Stevenskerk naar Trajanusplein, onder begeleiding van de tamboers van Drumfanfare Michaël.

19.55 uur: Start herdenking Trajanusplein.

20.00 uur: 2 minuten stilte, gevolgd door het Taptoesignaal door Marc Traa. Toespraak van Burgemeester Bruls en de kranslegging, muzikaal ondersteund door Drumfanfare Michaël.

21.00 uur: Herdenkingsconcert in De Vereeniging, gratis toegankelijk. Het concert zal worden verzorgd door het Nijmeegs Studentenorkest CMC en het Nijmeegse kamerkoor Mnemosyne. Samen met enkele solisten zullen zij het Requiem van Gabriel Fauré uitvoeren. Verder staat werk van Arvo Pärt ( Cantus in Memoriam Benjamin Britten) en van Ralph Vaughn Williams (The lark ascending) op het programma.

Dodenherdenking Nijmegen

In de nacht van 4 op 5 mei komen lopers vanuit het hele land naar Wageningen om het Bevrijdingsvuur op te halen. Om 00.00 uur wordt daar het Bevrijdingsvuur aangestoken. Loopgroepen brengen van daaruit het vuur naar meer dan 80 gemeenten in Nederland! Het vuur symboliseert de bevrijding van Nederland.
Ook lopers uit onze gemeente nemen hier aan deel.

De route van Wageningen naar Druten is 57 kilometer. De estafettelopers leggen de route afwisselend hardlopend en fietsend af.
De lopers gaan met het Bevrijdingsvuur langs alle dorpen van onze gemeente. In elk dorp wordt de Nederlandse vlag gehesen.
Op 5 mei rond 14.15 uur verwelkomt burgemeester Sigrid Sengers hen op de Markt.

De Bevrijdingsvuurestafette in onze gemeente is mede mogelijk gemaakt door de Lions Club Maas en Waal. De veteranenvereniging is betrokken bij het aansteken van het Bevrijdingsvuur.

Bevrijdingsvuurestafette

Panelgesprek

Om 15.00 uur is er een panelgesprek over Herdenken in veranderende tijden in Concertgebouw De Vereeniging in Nijmegen. Dit panelgesprek is voorafgaand aan het herdenkingsprogramma en is onderdeel van het programma 80 jaar Vrijheid.

Waarom dit panelgesprek?

Onze panelleden – auteurs Arnon Grunberg en Bart van der Boom en filosoof Stéphane Symons- gaan onder leiding van Piet-Hein Peeters, met elkaar in gesprek over herdenken in veranderende tijden. We leven in een wereld waarin geopolitieke gebeurtenissen elkaar in een snel tempo opvolgen, waar beslissingen die elders worden genomen, invloed hebben ons leven hier en relaties tussen landen op de proef worden gesteld.

Het gesprek gaat over herdenken, herinneren en niet-vergeten. Hoe geven wij hier vorm aan in een tijd waarin de wereld van vandaag de volgende dag al oud nieuws is. Wat is dan nog het belang van herdenken? Heeft het nog zin om gebeurtenissen van 80 jaar geleden te herdenken? Of zijn de herdenkingen juist de momenten die ons houvast bieden?

Journalist en dagvoorzitter Piet-Hein Peeters leidt het gesprek.

Panelleden

Arnon Grunberg (auteur).

Bart van der Boom (historicus en universitair docent bij het Instituut voor Geschiedenis, Universiteit Leiden. Hij publiceerde o.a. een boek over de Joodse Raad in Amsterdam).

Stéphane Symons (gewoon hoogleraar esthetica en cultuurfilosofie aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte van de KU Leuven).

Datum/ Locatie

Zondag 4 mei

Inloop 14.30 uur

Programma 15.00 - 16.00 uur

Napraten met hapje en drankje tot 17.00 uur

Concertgebouw De Vereeniging

Toegang is gratis, aanmelden verplicht

Aanmelden

U kunt zich tot en met 1 mei 2025 aanmelden via de link: nijmegen.nl/80jaarvrijheid

Panelgesprek Herdenken in veranderende tijden

Na afloop van de dodenherdenking op het Trajanusplein is er om 21.00 een gratis toegankelijk herdenkingsconcert in de Vereeniging. 

Het werk wordt uitgevoerd door het Nijmeegs Studentenorkest CMC, het Nijmeegse kamerkoor Mnemosyne.

Samen met enkele solisten zullen zij het Requiem van Gabriel Fauré uitvoeren. Verder staat werk van Arvo Pärt (Cantus in Memoriam Benjamin Britten) en van Ralph Vaughn Williams (The lark ascending) op het programma.

Reserveren is niet nodig en toegang is gratis.



Herdenkingsconcert

De Royal Canadian Mounted Police Pipes & Drums & Dancers komen op zondag 4 mei 2025 naar het Vrijheidsmuseum. 

Na een bezoek aan het museum geven ze een bijzondere show op het buitenterrein van het museum, van 11:30 tot 12:00.

Royal Canadian Mounted Police Pipes & Drums & Dancers

De herdenking start om 19.00 uur in de kerk van Puiflijk. Wethouder Willy Brink is hierbij aanwezig en houdt een toespraak. Schoolkinderen vertellen het verhaal van Fien van Kruysbergen-van Zanten. 

Muziekvereniging Eendracht en Wereldmuziekkoor Nonjana zorgen voor de muzikale omlijsting. Na de twee minuten stilte zijn er kransleggingen op het kerkhof. Aansluitend is er in de kerk een fototentoonstelling en bent u welkom om na te praten en herinneringen met elkaar te delen.

Programma 4 mei Puiflijk

Dit jaar start de jaarlijkse Dodenherdenking op zondag 4 mei om 18.30 uur in de kerk in Nederasselt. We herdenken hier alle slachtoffers van oorlog en geweld. Aansluitend (vanaf ongeveer 19.15 uur) is er een stille tocht naar het oorlogsmonument aan de Schoonenburgseweg in Overasselt. Burgemeester Joerie Minses is bij de herdenking aanwezig. Alle inwoners van onze gemeente zijn van harte welkom om aan te sluiten.

Bijeenkomst in Nederasselt

Om 18.30 uur is er een bijeenkomst in de H. Antonius Abt kerk (Kerklaantje 8 in Nederasselt). Daarna wandelt de stoet (in een stille tocht) naar het Bevrijdingsmonument aan de Schoonenburgseweg in Overasselt, waar de herdenking wordt gehouden.

Herdenking bij het Bevrijdingsmonument

De herdenking begint om ongeveer 19.35 uur, met onder andere een toespraak en de voordracht van een aantal gedichten. Dit jaar is het thema: ‘80 jaar vrijheid’. Dit thema speelt bij de herdenking een centrale rol. Om 20.00 uur wordt twee minuten stilte in acht genomen. Daarna worden kransen en bloemstukken gelegd.

Rechtstreeks naar het monument

Bent u niet in staat om aan de stille wandeltocht naar het monument deel te nemen? U kunt ook rechtstreeks naar de plek gaan waar de herdenking plaatsvindt. Er staan uiteraard stoelen bij de herdenkingsplek.

Napraten in Dorpshuis “Ons Huis” Nederasselt

Na afloop van de herdenking is er een mogelijkheid om na te praten in het Dorpshuis ‘Ons Huis, kerklaantje 17 in Nederasselt

Wanneer: zondag 4 mei
Hoe laat: 18.30 uur kerk Nederasselt (Kerklaantje 8) en/of 19.15 uur vertrek voor de stille tocht
Aanmelden: niet nodig

Extra reistijd

Moet u zondag 4 mei met de auto door Overasselt of Nederasselt? Vanwege de stille tocht wordt u tussen 19.00 en 21.00 uur omgeleid. Op de pagina werkzaamheden leest u over de afsluiting van de N271. Door de omleiding bent u wellicht langer onderweg.

Dodenherdenking Nederasselt

Samen stilstaan bij oorlogsslachtoffers



Op zondagavond 4 mei herdenken we de oorlogsslachtoffers. Door samen te herdenken voelen we verbondenheid. We delen verhalen over de oorlog met elkaar en houden deze levend. Ze inspireren tot nadenken over vragen wat vrij zijn en vrij voelen in deze tijd betekent.

Herdenkingen

Deest: 19.45 uur bij het Monument voor Dorpshuis ’t Trefpunt

Druten: 19.00 uur in de Ewaldenkerk

Horssen: 18.30 uur in Dorpshuis De Horst

Puiflijk: 19.00 uur in de kerk van Puiflijk

Kom naar een van de bijeenkomsten in onze gemeente. En laten we samen herdenken, zodat we niet vergeten hoe kwetsbaar onze vrijheid is.

Herdenkingen in gemeente Druten

Op zondag 4 mei organiseert gids Niels in samenwerking met het Infocentrum WO2 Nijmegen een thematische fietstocht. Tijdens een tour van ongeveer 8 kilometer word je meegenomen langs aansprekende locaties die een grote rol speelden bij de bevrijding van Nijmegen tijdens Operatie Market Garden in september 1944.

Tijdens de fietstocht worden er allerlei feiten en verhalen verteld over de menselijke kant van Operatie Market Garden. Er is aandacht voor staaltjes lef van soldaten en persoonlijke lotgevallen van gewone Nijmeegse burgers die plotseling tussen twee vuren kwamen te staan, maar ook voor de belangrijke rol van het Nederlands verzet tijdens de slag. Centraal staat daarnaast de moedige Waaloversteek door Amerikaanse parachutisten, die direct tot de bevrijding van Nijmegen leidde. Door de afwisseling tussen fietsen, historisch beeldmateriaal, documenten en rekwisieten krijgt het verhaal van de strijd nog meer kleur.

De fietstocht start om 14.00 uur en is rond 17.00 uur afgelopen. Startlocatie is het Infocentrum WO2 Nijmegen. Deelname kost € 10 p.p. en kan enkel ter plekke contant worden betaald bij de gidsen. De Museumkaart is niet geldig.

Aanmelden is noodzakelijk en kan gedaan worden door te mailen naar welkom@infocentrumwo2.nl. Deadline voor aanmelding is vrijdag 2 mei vóór 16.00 uur.


Let op: bij slecht weer of te weinig aanmeldingen gaan de fietstochten niet door.

Per fiets op Oorlogspad

De herdenking start om 19.00 uur in de Ewaldenkerk. Wethouder Ronald Thoonen is hierbij aanwezig en houdt een toespraak. Vervolgens lopen we met z’n allen naar het gemeentelijke oorlogsmonument op het Ambthuisplein voor de kranslegging. 

Koor Nova, het koperensemble van Riverland en Scouting De Rietkampers zijn hierbij. Met aandacht voor de bevrijdingsvuurestafette slaan we een brug naar de viering van 80 jaar Vrijheid op bevrijdingsdag. Aansluitend is er een samenzijn in het Mamre.

Programma 4 mei Druten

Afbeelding: Bob Walker

Podium in de Kerk – 80 JAAR VRIJHEID

We herdenken dit jaar 80 Jaar vrijheid. Onze vrijheid werd toen bevochten; nu vechten anderen elders in de wereld voor hun vrijheid.

Podium in de Kerk biedt op de avond van Dodenherdenking een ingetogen cultureel programma. Een voorstelling die klassieke muziek, poëzie, geïmproviseerde muziek en video-art samenbrengt, in de kerk, van oudsher de plek van verbinding, en de plek waar begrip voor elkaar hebben vanzelfsprekend hoort te zijn.

HET BRABANTS GELDERS BAROK CONSORT

Een keuze uit het Stabat Mater van Pergolesi

MIKE, NOOR & VINCENT ROELOFS

Een voorstelling met poëzie, geïmproviseerde muziek en video-art.
Met bijdragen van bewoners van de Asdonck



Aanvang 21.15 – vrij entree

Podium in de Kerk is een initiatief van de gemeente Beuningen, Parochie Johannes XXIII en lokale makers. Deze editie maakt deel uit van het Regioprogramma 80 Jaar Vrijheid Rijk van Nijmegen en wordt mogelijk gemaakt door de Gemeente Beuningen en de Provincie Gelderland

Podium in de Kerk – 80 JAAR VRIJHEID 

In Wijchen sluiten we Bevrijdingsdag 2025 af met het Vrijheidsconcert. Het concert vindt plaats in een mooi verlichte H. Antonius Abt kerk, Oosterweg 4 in Wijchen. Aanvang: 20.15 uur. Deuren open vanaf 19.45 uur. Einde concert 22.00 uur.



Een concert voor jong en oud door muzikanten van Wijchense bodem: het Parnassuskoor, amusementsorkest El Monte en zanger Merijn van Haren met gitarist.

Het Parnassuskoor bijt de spits af met hun nieuwe dirigent Diederik Elings Oude Nijhuis. Naast klassieke muziek zal voor deze gelegenheid ook lichte muziek gezongen worden. Bovendien treedt het koor ook op als achtergrondkoor bij de andere 2 optredens.

El Monte uit Alverna is in 2007 ontstaan uit fanfare Echo der Bergen en uitgegroeid tot een amusementsorkest. Zij spelen met name popmuziek uit de Top 2000 met een hoog meezinggehalte.

Merijn van Haren uit Wijchen is een geschoold en talentvol solozanger die in binnen en buitenland optreedt. Met zijn indrukwekkende vocale bereik was hij frontman van Navarone en The Analogues. Hij treedt op met gitarist Kees Lewiszong en zingt o.a. nummers van The Beatles en Queen.

De entree is gratis. Een vrije gift wordt zeer op prijs gesteld.





Vrijheidsconcert Wijchen

In 2025 herdenken en vieren we dat we 80 jaar in vrijheid leven. Ook Museum Kasteel Wijchen staat samen met de gemeente Wijchen bij deze gebeurtenis stil. Met een mini-tentoonstelling en het Vrijheidstheaterfestival Tussen Kunst en Vrijheid ervaar je wat vrijheid betekent. Vrijheid maak je samen!



De oorlogsjaren verschuiven langzaam van ‘memory’ naar ‘history’. Een bijzonder tastbaar ‘memory’-voorwerp is de enige bewaard gebleven Maas en Waalse vrijheidsrok. Deze rok, gemaakt van lapjes stof met ieder een verhaal, vertelt ons over vrijheid en is op speciale gelegenheden gedragen. De rok staat centraal in de tentoonstelling en het vrijheidstheaterfestival.



Vrijheidstheaterfestival

Na het ontsteken van het bevrijdingsvuur start op 5 mei het vrijheidstheaterfestival *Tussen Kunst en Vrijheid*. In de kasteeltuin staat de grootste vrijheidsrok van Nederland, een MEGA-rok. Dit is het middelpunt van het festival. Met theatervormen zoals zang, podiumkunst en gedichten wordt het publiek uitgenodigd verhalen over vrijheid te delen. De verhalen, foto’s, gedichten, songteksten etc. worden op lapjes stof gezet. Deze lapjes worden in de MEGA rok verwerkt. Zo ontstaat er aan het einde van de dag een nieuwe vrijheidsrok. Boven in de rok staat een improvisatiezangeres. Zij viert op interactieve wijze met bezoekers de vrijheid met muziek. Het Wijchense POPkoor Event sluit het festival af met een optreden.

Draag bij aan de grootste vrijheidsrok van Nederland. Kom op 5 mei met jouw eigen lapje stof, verhaal of object naar het Vrijheidstheaterfestival in de voortuin van Kasteel Wijchen. Vier met elkaar de vrijheid!



Vrijheidsmaaltijd

Op 5 mei kan je deelnemen aan de Vrijheidsmaaltijd. Ontmoet nieuwe gezichten, luister naar elkaars verhalen en leer elkaar beter kennen op Bevrijdingsdag. Schuif je aan voor een kop vrijheidssoep?

Het vrijheidstheaterfestival is mede mogelijk gemaakt door de gemeente Wijchen en door de Provincie Gelderland.



Programma 5 mei

10:45 uur: Toespraak burgemeester 

11:00 uur: Ontsteken bevrijdingsvuur 

11:15 uur: start Vrijheidstheaterfestival 

12:00-13:00 uur: Vrijheidssoep 

16:00 uur: einde festival
Optreden POPkoor Event

Vrijheidstheaterfestival Tussen Kunst en Vrijheid

Het is een echte traditie: het jaarlijkse Kinderbevrijdingsfestival, speciaal voor kinderen van 3 tot 12 jaar, om te vieren dat we leven in een (be)vrij(d) land. We doen dat met mooie, bijzondere en feestelijke activiteiten, zoals voorstellingen, workshops en muziek. Kom jij met ons mee feesten?



Programma Kinderbevrijdingsfestival 2024



Voor kinderen van 3 tot 5 jaar

13.00 - 13.45 uur Workshop Wondertrommel

14.00 - 14.55 uur Voorstelling Kubus Kubus Kubus 

14.15 - 15.00 uur Workshop Circus voor Kleuters 

15.10 - 15.55 uur Workshop Wondertrommel

Doorlopend Strippenkaart: Feest! 

Doorlopend Gratis programma's 

Voor kinderen vanaf 6 jaar

13.00 - 14.00 uur Workshop Lange Beesten 

13.00 - 14.00 uur Workshop Sticker Art 

13.00 - 14.00 uur Workshop Circus 

14.15 - 15.15 uur Voorstelling BOUT! 

15.30 - 16.30 uur Workshop Lange Beesten 

15.30 - 16.30 uur Workshop Sticker Art 

15.30 - 16.30 uur Workshop Circus 

Doorlopend Strippenkaart: Feest! 

Doorlopend Gratis programma's 

Voor kinderen vanaf 9 jaar

13.15 - 14.15 uur Workshop Luchtslingers maken 

13.15 - 14.15 uur Workshop Tattoo Art 

13.15 - 14.15 uur Workshop Video Illusies 

13.15 - 14.15 uur Wandeling: het Nijmegen van 1944 

14.30 - 15.20 uur Voorstelling Nachtreis 

15.30 - 16.30 uur Workshop Luchtslingers maken 

15.30 - 16.30 uur Workshop Tattoo Art

15.30 - 16.30 uur Workshop Video Illusies 

15.30 - 16.30 uur Wandeling: het Nijmegen van 1944 

Doorlopend Prompt Battle

Doorlopend Gratis programma's

De Lindenberg organiseert dit feest in samenwerking met Stichting Stedelijk vier en vijf mei Comité Nijmegen.

Kinderbevrijdingsfestival

Programma

- Openingswoord door burgemeester Joerie Minses
- Lezing van prof. Willem van Genugten: Veiligheid, vrijheid en veerkracht
- Presentatie van Wim Cousijn over het kleurrijke leven van de arts, verzetsman, wetenschapper en jazzmuzikant Boy Edgar
- Optreden van de Boy Edgar Tribute Band o.l.v. Pieter Engels

Entree
€ 8,-- incl. gratis thee of koffie in de pauze

Toelichting op het programma:

Lezing door Willem van Genugten: Veiligheid, vrijheid, veerkracht
Het einde van de Tweede Wereldoorlog was tevens het begin van ‘de naoorlogse wereldorde’, met zijn accent op vreedzame betrekkingen tussen landen, het bevorderen van onderlinge handel, de bescherming van rechten van individuen en minderheden. Intussen staat er -- weer eens -- veel druk op die wereldorde, via (handels)oorlogen, klimaatverandering, autocratisch leiderschap. Met de begrippen veiligheid, vrijheid en veerkracht als uitgangspunt gaat Van Genugten in op sterktes en zwaktes van de internationale rechtsorde, met veel aandacht voor de actualiteit. Daarbij zullen ook cruciale tekenen van hoop niet ontbreken.

Maldenaar Willem van Genugten was hoogleraar Rechten van de Mens in Nijmegen en Internationaal Recht in Tilburg, en is bijzonder hoogleraar Internationaal Recht in Zuid-Afrika.

Boy Edgar
Tijdens de bezetting wordt jazz verboden en kan Boy Edgar niet meer optreden. Samen met zijn Joodse vrouw wordt hij actief bij het verzet. Het stel helpt met het vinden van onderduikplaatsen voor Joodse kinderen. In Amsterdam vinden steeds meer razzia’s plaats, en dus verhuizen Boy en zijn vrouw naar het kleine dorpje Heumen, waar hij assistent-huisarts wordt. Hij reist regelmatig van Heumen naar Amsterdam en smokkelde daarbij een paar keer Joodse kinderen uit Amsterdam naar het platteland, waar ze konden onderduiken. Pas vlak voor het einde van de oorlog moesten Boy en zijn vrouw zelf onderduiken. Ze zaten toen waarschijnlijk op een zolder in de Heumen, mogelijk bij de huisarts.

Avond over '80 jaar Vrijheid'

In de Ewaldenkerk exposeert de veteranenvereniging uit onze gemeente portretten van Drutense oorlogsveteranen. Zij verruilden het veilige Maas en Waal voor onveilige gebieden over de gehele wereld.
De portretten tonen een kant van het gezicht in het licht en een kant in het donker en alles daar tussenin. Dit staat symbool voor hun ervaringen. De trots om gediend te hebben, op missie te zijn geweest, de opgedane mensenkennis, de verrijking van de levens. De lichte kant.
Tegelijkertijd zijn er de minder fraaie ervaringen, die littekens hebben achtergelaten, fysieke en mentale. De schaduwkant.
De foto’s zijn gemaakt door fotograaf, en ook zelf veteraan, Stan van den Hurk uit Druten.

Expositie Licht en Donker - portretten van veteranen

De Tweede Wereldoorlog ligt inmiddels ver achter ons, en het aantal mensen dat die oorlogsperiode zelf bewust heeft meegemaakt wordt almaar kleiner. Dat is voor sommigen aanleiding om het nut van herdenken en vieren ter discussie te stellen. Herdenken – en daarmee ook vieren – blijft echter onverminderd belangrijk. We moeten ons er bewust van zijn dat anderen zich voor onze vrijheid hebben ingezet en nog steeds inzetten. Zelfs met gevaar voor eigen leven. Vroeger én nu.



Het festival Vrijpop vindt dit jaar voor de 8e keer plaats rondom het 'Monument voor Geallieerde Vliegers’, naast de Sint Corneliuskerk aan de van Heemstraweg in Beuningen. Nieuw dit jaar is de kerk als podium, met een programma in een intiemere sfeer, de huiskamer van het festival. Eerie Wanda, het alias van de Nijmeegse Marina Tadiç zal daar ’s middags als eerste optreden. Marina Tadiç werd geboren in Servië, maar verhuisde op jonge leeftijd naar Nederland. Haar achtergrond en persoonlijke ervaringen spelen vaak een rol in de emotionele diepte van haar werk.



Op 5 mei 2025 wordt Beuningen het kloppende hart van 80 jaar vrijheid en muziek! Op het Tent Podium de Showorkest Riverland, Drukte van Belang, William Smulders en Alpha, afgewisseld met het nieuwe Podium Kerk; Eerie Wanda, Pieternel en Sacha Zilvester. Tussen 16 en 17 u Open Podium Fifteen Minutes of Fame!



Het festival is voor iedereen, jong en oud, de entree is gratis



Festival Vrijpop

Om de vrijheid te vieren kun je ook dit jaar terecht bij het Bevrijdingsfestival, op maandag 5 mei in het Hunnerpark in Nijmegen.

Op het programma staan onder meer de tegendraadse elektropop van Prins S. En De Geit en MEROL, de dansbare en eigenzinnige hiphop van Gotu Jim en Milolaathetlukken en aanstormend poptalent LUNA.
Op de Electronic Stage dans je de hele dag door met o.a. Dissolver (live), Rozie en Kara Okay.

Het volledige programma en meer informatie over het festival zijn te vinden op de website van Doornroosje. Kinderen t/m 11 jaar hebben gratis toegang.

De vrijheid vier je natuurlijk bij Bevrijdingsfestival Nijmegen in het Hunnerpark. De editie van 2025 vindt plaats op maandag 5 mei. Samen met poppodium Doornroosje is voor de dertiende keer een mooi programma samengesteld.

Er zijn verschillende stages: Elektronic stage, Live stage en Hang Out. Dit jaar vieren we de vrijheid met o.a. MEROL, Prins S, de Geit en Gotu Jim, Kara Okay, Rozie en Freedom ‘s Cool.

Het festival wordt geopend door de winnaars van het Freedom’s Cool Festival. Om 14.30 uur komt het Vrijheidsvuur aan na een estafette vanuit Wageningen. Dit jaar zullen opnieuw verschillende Vrijheidsgesprekken plaatsvinden. Nafeesten is mogelijk tijdens de afterparty in Merleyn.


Het Bevrijdingsfestival Nijmegen wordt georganiseerd door het 4&5 mei Comité Nijmegen en poppodium Doornroosje.



Bevrijdingsfestival Nijmegen

Op 5 mei van 13.30 – 14.30 uur organiseert Bibliotheek Gelderland Zuid in samenwerking met het Vrijheidsmuseum een bijzondere activiteit. Geniet samen met je gezin van een heerlijke vrijheidssoep, terwijl je met elkaar in gesprek gaat over wat vrijheid voor jou en anderen betekent. De chef van 2025 is Jet van Nieuwkerk. Zij bedacht samen met haar oma de Vrijheidssoep 2025: minestronesoep.

Na de soep gaan jullie creatief aan de slag. Met behulp van AI maken jullie een uniek en persoonlijk kunstwerk over vrijheid.

En dat is nog niet alles: bij deelname aan deze activiteit krijg je gratis toegang tot het Vrijheidsmuseum voor de rest van de dag. Een perfecte gelegenheid om het museum te verkennen en meer te leren over vrijheid en geschiedenis!

De vrijheidsmaaltijd is geschikt voor kinderen vanaf 7 jaar en hun (groot)ouders of verzorgers. Deelname is gratis, maar meld je wel van tevoren aan via deze link.

Vrijheidssoep in het Vrijheidsmuseum!

Heumense hardlopers halen maandag 5 mei het Vrijheidsvuur op bij het Vrijheidsmuseum in Groesbeek en zullen rond 16.30 uur aankomen bij het oorlogsmonument aan de Molenstraat achter Bergzicht om daar het Vrijheidsvuur in onze gemeente te ontsteken.

Nijmeegse hardlopers brengen het Vrijheidsvuur van Wageningen naar Nijmegen en vandaar naar het Vrijheidsmuseum in Groesbeek. Het Vrijheidsvuur wordt hier doorgegeven aan een Duitse loopgroep die het Vrijheidsvuur naar Kleef brengt en een Heumense hardloopgroep die het Vrijheidsvuur naar het oorlogsmonument brengt achter Bergzicht. Dit oorlogsmonument is opgericht ter nagedachtenis van de gevallenen die in 1944 werden begraven op het tijdelijke oorlogskerkhof op landgoed Bergzicht in Heumen. Met een korte plechtigheid zal ter plekke het Vrijheidsvuur worden ontstoken.

Vrijheidsvuur

Vrijheidslunch met presentatie Doeboek 80 jaar Vrijheid georganiseerd in samenwerking met het KBO Nederasselt-Overasselt

Vrijheidslunch Overasselt

Kom om 12.00 uur Vrijheidssoep eten op de Markt. Een hartverwarmende en voedzame soep, vol verse ingrediënten en een vleugje geschiedenis. Bij soep zit een ambachtelijk broodje.


Deze smaakvolle en betekenisvolle traktatie wordt mogelijk gemaakt door verschillende ondernemers uit onze gemeente.

Vrijheidssoep in Druten

Schuif ook aan op 5 mei bij de Vrijheidsmaaltijd in Heumen. Tachtig jaar vrijheid is een belangrijk moment om bij stil te staan en daarom organiseren we voor alle inwoners van het dorp Heumen een gratis maaltijd met vrijheidssoep. De vrijheidsmaaltijd is een initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en de verschillende verenigingen in Heumen. De vrijheidsmaaltijd vindt plaats op maandag 5 mei 2025 van 13.00-15.00 in Terp. Bij mooi weer zitten we mogelijk buiten.



Een aantal verenigingen in ons dorp hebben het initiatief genomen om deze vrijheidsmaaltijd te organiseren voor jong en oud. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei faciliteert en ondersteunt deze vrijheidsmaaltijd en zorgt voor de gratis vrijheidssoep.



We vragen aan iedereen iets lekkers mee te nemen om te delen (American picknick idee). Denk bijvoorbeeld aan een taart, een paar worstenbroodjes, een paar cup cakejes, wat je maar kan bedenken om op tafel te zetten en te delen. Natuurlijk kan je ook je eigen lunch meenemen. Op deze manier houden we de organisatie overzichtelijk en de kosten behapbaar en heeft iedereen genoeg te eten. Tijdens de maaltijd wordt er Vrijheidssoep geserveerd en is er live muziek door muziekvereniging Vlijt en Volharding en zijn er bijdragen van andere verenigingen zoals een voordracht/gedicht en sprekers.



Aanmelden is handig (maar niet verplicht), Aanmelden kan met de QR code op de flyer die onlangs huis aan huis is bezorgt. Het hele evenement is gratis!



Vrijheidsmaaltijd met muziek door muziekvereniging Vlijt en Volharding

Op maandag 5 mei vieren we de vrijheid op de fiets tijdens de Freedom Ride! Dit unieke bevrijdingsfestival op de fiets brengt wielrenners en recreatieve fietsers samen om historische locaties te verkennen die verbonden zijn met onze oorlogsgeschiedenis. Dit jaar is extra bijzonder, want we herdenken 80 jaar vrijheid.

De Freedom Ride start en finisht dit jaar vanaf twee nieuwe locaties: het Vrijheidsmuseum in Groesbeek en de Markt in Arnhem. Een uniek element van de Freedom Ride is de pelotonstocht van 135 km, de enige pelotonstocht in Nederland.

Deelnemers kunnen kiezen uit verschillende afstanden:

Een pelotonstocht van 70 kilometer vanuit Groesbeek, met finish in Arnhem.

Een recreatieve fietstocht van 35 kilometer, met vertrek vanuit Groesbeek of Arnhem.

Een pelotonstocht van 135 kilometer vanuit Arnhem.

Vrije toertochten van 85, 115 of 150 kilometer, eveneens vanuit Arnhem.

Tijdens de routes passeren fietsers diverse historische plekken. De recreatieve tocht voert langs informatiepunten met QR-codes, die meer inzicht geven in de geschiedenis van de regio.

Herdenken en vieren
Halverwege de tocht vindt een indrukwekkende ceremonie plaats bij het Vrijheidsmuseum om 12:30 uur, waarin we samen stilstaan bij vrede en vrijheid. Hierbij zullen sprekers aanwezig zijn en deelnemers zullen een bloem neerleggen. Met de huidige gebeurtenissen in de wereld is vrijheid niet vanzelfsprekend. De Freedom Ride biedt een moment om te reflecteren op 80 jaar vrijheid en het belang van herdenken en vieren.

Vier jij de vrijheid met ons mee? Schrijf je in op www.freedom-ride.nl en fiets mee op 5 mei!

Freedom Ride 2025

Kinderen kunnen hun creativiteit de vrije loop laten gaan. Samen kunnen ze kleuren, schrijven en tekenen op hele grote letters die het woord Vrijheid vormen. Deze grote letters zijn gemaakt door de Scouting. In samenwerking met de ondernemers uit het centrum van Druten ontstaat er een kleurrijk kunstwerk.

Kinderen kleuren de Vrijheid in

De hele middag zijn er in en rondom de kerk optredens van verschillende koren, muziekverenigingen en de muziekschool. Met hun muziek van toen en nu verbinden zij de wereld van 80 jaar geleden met vandaag.

Aan deze muzikale middag doen mee:

Koor Enjoy!

Wereldmuziekkoor Nonjana

Zangkoor Nova

Vocal Group Remake

Muziekvereniging Arezzo

KGZ Orpheus

Muziekvereniging Eendracht Afferden

Amusementskoor Choke

Maas & Waals Mannenkoor

De Nieuwe Muziekschool

Optredens van verschillende koren, muziekverenigingen en de muziekschool.

Op 5 mei vieren we 80 jaar Bevrijding, in en om het Vrijheidsmuseum te Groesbeek. Het programma bestaat onder andere uit live-muziek, speciale highlighttours en kinderacitiveiten en zal duren van 10:00 tot 17:00 uur. 

Houd de website in de gaten voor actuele informatie.

Bevrijdingsfestival Groesbeek

Op 5 mei staat de Markt in Druten in het teken van vrijheid, herdenken en samen beleven. Iedereen is van 12.00 tot 17.00 uur van harte welkom om hier samen 80 jaar vrijheid te vieren!

Om 12.00 uur starten we met z’n allen met Vrijheidssoep en een broodje op de Markt.
Rond 14.15 uur verwelkomen we samen met burgemeester Sigrid Sengers de estafettelopers met het Bevrijdingsvuur. De lopers hebben dit vuur ’s nachts opgehaald in Wageningen.

De hele middag kun je:

genieten van non-stop muzikale optredens van koren, muziekschool en muziekverenigingen,

de buitententoonstelling bewonderen met foto’s van onze gemeente in de Tweede Wereldoorlog,

in de kerk een bijzondere expositie bekijken met foto’s van oorlogsveteranen

in gesprek gaan met veteranen en luisteren naar hun indrukwekkende verhalen,

de film 80 jaar Vrijheid van Maas en Walers bekijken.
Kinderen kunnen samen de grote letters Vrijheid inkleuren op de Markt.

Om 16.45 uur sluiten we de middag af samen met ‘We’ll meet again’ door alle muzikanten.
Kom langs, proef de vrijheid en deel een moment van verbondenheid met elkaar.

Vier de vrijheid in Druten!

In de film ’80-jaar vrijheid van Maas en Walers’ hoor en beleef je de woorden die ouderen uit Maas en Waal hebben gegeven aan hun herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. Leerlingen van het Pax Christi College spreken hun woorden uit.


Kunstenaars maakten illustraties gebaseerd op de verhalen. Samen met de sfeervolle locatie van steenfabriek Vogelensangh vormen deze het decor voor de film met boeiende audiovisuele fragmenten. De film is gemaakt door Create your Story.



De film ’80-jaar vrijheid van Maas en Walers’ helpt om de verhalen uit de oorlog levend te houden en door te geven. Zodat we niet vergeten hoe kwetsbaar onze vrijheid is. Daarnaast is het voor het onderwijs een mooie basis om 80 jaar vrijheid met jongeren te bespreken.

Op 5 mei wordt de film doorlopend gedraaid op 2 locaties rondom de Markt:

Tussen 10.00 en 12.00 uur in het Bondsgebouw, Kattenburg 27

Tussen 12.00 en 17.00 uur in Café Vrienden, Hogestraat 3

Film ’80-jaar vrijheid van Maas en Walers’

Loop op 5 mei mee in de laatste etappe van het Vrijheidsvuur!

Start bij het Monument op de Oosterhoutsedijk, naar het Vrijheidsfestival in het Hunnerpark

13.00 – 13.40 uur: 
Muzikaal programma Drumfanfare Michael Deel I 

13.40 – 13.45 uur: 
Korte toespraak en start hardlopers met het Vrijheidsvuur

13.45 – 14.00 uur: 
Muzikaal programma Drumfanfare Michael Deel 2

14.15 – 14.30 uur: 
Aankomst van het Vrijheidsvuur bij het Vrijheidsfestival in het Hunnerpark

14.30 – 14.45 uur: 
Ontsteken vrijheidsvuur door Burgemeester Bruls en Burgemeester Gebing van gemeente Kleve.

14.45 uur: 
Vertrek Vrijheidsvuur naar het Vrijheidsmuseum Groesbeek en Kleve.


Het Vrijheidsvuur wordt in de nacht van 4 op 5 mei door lopers opgehaald uit Wageningen en naar het Monument op de Oosterhoutsedijk gebracht. Vandaar uit wordt het op 5 mei naar het Bevrijdingsfestival in het Hunnerpark gebracht.

Iedereen is welkom om mee te lopen; het looptempo ligt laag. De afstand is ongeveer 4 km.

Drumfanfare Sint Michaël geeft voorafgaand aan de start een klein Openlucht Concert. Zij spelen muziek die tijdens de oorlogsjaren populair was en wisselen dit af met historische radiofragmenten.




Loop mee tijdens laatste etappe van het Vrijheidsvuur Nijmegen

Twee mini-symposia rondom de terugkeer van de miljoenen mensen die na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa op drift waren. Nederlandse en Duitse sprekers zullen op dit thema ingaan en met elkaar in gesprek gaan. Centraal staat de terugkeer van Joden, dwangarbeiders en evacués in onze regio.

Op 10 mei 2025 in het Vrijheidsmuseum te Groesbeek.
Aanvang 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur.
Sprekers Joost Rosendaal, Willem Oosterbaan en Helga Ullrich-Scheyda.

Op 21 juni 2025 in het Infocentrum WO2 te Nijmegen.
Aanvang 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur.
Sprekers Henk Termeer, Jan Brauer en Katrin Bürgel.
Interviews met Qader Shafiq en Thomas Ruffmann.

De toegang is gratis. Reservering van toegangskaarten wordt aanbevolen en kan via is mogelijk via de website.

Foto: NIMH

Overige activiteiten in het kader van ‘De Terugkeer’


Expositie ‘De Terugkeer’
De tentoonstelling 'De Terugkeer' wordt op 25 april 2025 geopend in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis (Mariënburgkapel) te Nijmegen en loopt tot met 29 juni 2025. Dinsdag tot en met zondag geopend. De toegang is gratis.


Klassiek concert ‘De Terugkeer’
Uitvoering van de tweede symfonie, ‘Auferstehungsymphonie’ van Gustav Mahler op zondag 22 juni in de Vereeniging te Nijmegen door het Symfonieorkest Nijmegen en het koor van de Städtischer Musikverein zu Düsseldorf. Aanvang 15.00 uur. De toegang is gratis. Plaatsreservering (kosten € 1,50 per persoon) vooraf noodzakelijk via www.stadsschouwburgendevereeniging.nl.



Organisatie: Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen, Numaga en Klevischer Verein.

Mini-symposia De Terugkeer

Gastspreker Tony Mouw uit Zwolle geeft op 10 mei in het Bondsgebouw een presentatie over de inval van de Duitse bezetter op 10 mei 1940 en wat eraan voorafging. De beeldende lezing is georganiseerd door Stichting Kleigoed en de Historische Vereniging Tweestromenland en start om 13.00 uur. Entree is gratis.

Presentatie Inval 10 mei 1940

Filmcafé Overasselt toont in het kader van de herdenking ‘80 jaar vrijheid' de aangrijpende film: Quo vadis, Aida?



Inhoud: Aida was vroeger lerares Engels. Tijdens de bezetting van de Bosnische stad Srebrenica door het Servische leger, fungeert ze als tolk voor de Nederlandse VN-militairen. Samen met haar man en zonen zoekt ze onderdak in de VN-basis. De bescherming die de militairen kunnen bieden is echter minimaal en Aida moet bepalen hoe ver ze gaat om haar familie te beschermen.

Land + jaar: Bosnië-Herzegovina / Oostenrijk / Roemenië / Nederland / Duitsland / Polen / Frankrijk / Turkije / Noorwegen (2020)
Genre: Drama / Historisch
Speelduur: 101 minuten
Regie: Jasmila Zbanic
Acteurs: Jasna Djuricic, Boris Isakovic en Emir Hadzihafizbegovic.
Aanvang: 19:30 uur



Filmvertoning | Quo Vadis, Aida?

Herdenkingsbijeenkomst bij het oorlogsmonument bij de sluis in Heumen voor militaire slachtoffers bij de strijd om de Sluisbrug in 1940 en 1944.
Met onder meer leerlingen van basisschool Sint Joris en aandacht voor de aangebrachte graffiti/muurschildering op het gebouw bij de sluis.
Daarna afsluiting in Terp Heumen.

Kosten: vrij toegankelijk voor iedereen
Aanmelden: niet nodig

Herdenking in Heumen

Donderdag 15 mei komt Hanneke Gelderblom naar de Bibliotheek in Druten. Zij is één van de 52 joodse kinderen die gered zijn door Henrica Maria Paré, ook wel Tante Zus of Ru Paré genoemd. Deze kunstenares en verzetsheld is geboren in Druten.


Hanneke was vier jaar oud toen de oorlog uitbrak. Haar verhaal is door André van der Linden beschreven in het boek Hannekelief. Hanneke Gelderblom vertelt van 15.00 – 16.30 uur over haar ervaringen. Ook is er ruimte om met haar in gesprek te gaan. Het boekje is ook te leen in de bibliotheek.

Hannekelief: het verhaal van Hanneke Gelderblom-Lankhout

Twee mini-symposia rondom de terugkeer van de miljoenen mensen die na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa op drift waren. Nederlandse en Duitse sprekers zullen op dit thema ingaan en met elkaar in gesprek gaan. Centraal staat de terugkeer van Joden, dwangarbeiders en evacués in onze regio.

Op 10 mei 2025 in het Vrijheidsmuseum te Groesbeek.
Aanvang 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur.
Sprekers Joost Rosendaal, Willem Oosterbaan en Helga Ullrich-Scheyda.

Op 21 juni 2025 in het Infocentrum WO2 te Nijmegen.
Aanvang 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur.
Sprekers Henk Termeer, Jan Brauer en Katrin Bürgel.
Interviews met Qader Shafiq en Thomas Ruffmann.

De toegang is gratis. Reservering van toegangskaarten wordt aanbevolen en kan via is mogelijk via de website.

Foto: NIMH

Overige activiteiten in het kader van ‘De Terugkeer’


Expositie ‘De Terugkeer’
De tentoonstelling wordt op 25 april 2025 geopend in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis (Mariënburgkapel) te Nijmegen en loopt tot met 29 juni 2025. Dinsdag tot en met zondag geopend. De toegang is gratis.


Klassiek concert ‘De Terugkeer’
Uitvoering van de tweede symfonie, ‘Auferstehungsymphonie’ van Gustav Mahler op zondag 22 juni in de Vereeniging te Nijmegen door het Symfonieorkest Nijmegen en het koor van de Städtischer Musikverein zu Düsseldorf. Aanvang 15.00 uur. De toegang is gratis. Plaatsreservering (kosten € 1,50 per persoon) vooraf noodzakelijk via www.stadsschouwburgendevereeniging.nl.




Organisatie: Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen, Numaga en Klevischer Verein.

Dit concert wordt georganiseerd door het Symfonieorkest Nijmegen en het Stedelijk 4
en 5 Mei Comité Nijmegen. Het concert maakt onderdeel uit van een meeromvattend project ‘Terugkeer’ van het Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen, waarin de na de bevrijding terugkerende slachtoffers van het Naziregime centraal staan. Voor dit concert is SON een samenwerking aangegaan met Musikverein zu Düsseldorf. Deze samenwerking is mogelijk met behulp van financiële bijdragen van de gemeente Nijmegen en de provincie Gelderland uit het Regioprogramma 80 Jaar Vrijheid, van de Euregio Rhein-Waal en van Stichting Casterenshoeve.

De Tweede Symfonie van Mahler is voor koor, orkest, sopraan en alt en wordt ook wel de ‘Auferstehungs-Symphonie” genoemd. “Er is geen straf en beloning’’, schreef Mahler, “alleen maar een allesoverheersend gevoel van liefde.” Het is een magistraal werk dat bijna anderhalf uur duurt. De orkestbezetting is groots, met onder andere extra koper en klokken en orgel. Bovendien is er een ‘Fernorchester’, een klein extra orkest buiten de concertzaal.

Het vijfdelige werk begint met een Totenfeier (Dodenherdenking), een treurmars met elementen uit het Gregoriaanse Dies Irae en mildere passages die naar het geloof verwijzen. Het tweede deel schetst geluksmomenten terugdenkend aan een dierbare overledene. In het derde deel verwerkt Mahler met een soort grimmige humor liederen uit Des Knaben Wunderhorn. Ook het vierde deel stamt uit Des Knaben Wunderhorn waarin de altstem de Rode Roos, symbool van Maria, om voorspraak aanroept. Hierna breekt met het vijfde deel de hel los. Met veel geweld wordt het einde der tijden geschilderd tot in de verte de bazuin van het laatste oordeel klinkt. Het koor zet a capella het Auferstehen in. De Symfonie eindigt met een stralende overwinning op de dood met als hoogtepunt het ‘Sterben wird ich um zu leben.’

Gustav Mahler symfonie nummer 2, “Auferstehung”, uitgevoerd door het Symfonieorkest Nijmegen met medewerking van Nikki Treurniet (sopraan) en Barbara Kozelj (alt-mezzo) en het koor van de Städtischer Musikverein zu Düsseldorf. Dirigent is Peter Bogaert.

Toegang gratis

Kaartjes reserveren (servicekosten €1,50 per kaartje) is mogelijk vanaf 1 maart 2025 via de site van De Vereeniging

Mahler, Symfonie no.2 , “Auferstehung”

Op zondag 29 juni organiseert gids Niels in samenwerking met het Infocentrum WO2 Nijmegen een thematische fietstocht. Tijdens een tour van ongeveer 8 kilometer word je meegenomen langs aansprekende locaties die een grote rol speelden bij de bevrijding van Nijmegen tijdens Operatie Market Garden in september 1944.

Tijdens de fietstocht worden er allerlei feiten en verhalen verteld over de menselijke kant van Operatie Market Garden. Er is aandacht voor staaltjes lef van soldaten en persoonlijke lotgevallen van gewone Nijmeegse burgers die plotseling tussen twee vuren kwamen te staan, maar ook voor de belangrijke rol van het Nederlands verzet tijdens de slag. Centraal staat daarnaast de moedige Waaloversteek door Amerikaanse parachutisten, die direct tot de bevrijding van Nijmegen leidde. Door de afwisseling tussen fietsen, historisch beeldmateriaal, documenten en rekwisieten krijgt het verhaal van de strijd nog meer kleur.

De fietstocht start om 14.00 uur en is rond 17.00 uur afgelopen. Startlocatie is het Infocentrum WO2 Nijmegen. Deelname kost € 10 p.p. en kan enkel ter plekke contant worden betaald bij de gidsen. De Museumkaart is niet geldig.

Aanmelden is noodzakelijk en kan gedaan worden door te mailen naar welkom@infocentrumwo2.nl. Deadline voor aanmelding is vrijdag 27 juni vóór 16.00 uur.


Let op: bij slecht weer of te weinig aanmeldingen gaan de fietstochten niet door.

Door Stichting Platform Indische organisaties Nijmegen en Omgeving.

Indië-herdenking in de Stevenskerk 

Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid in de bibliotheek, onderdeel van het bredere festivalprogramma van Cultureel Festival Sama Nimma.

Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid

Cultureel festival Sama Nimma met onder andere muziek- en dansoptredens, filmcafé, lezingen, kindertheater, tentoonstellingen en workshops.

Het festival biedt een bijzondere combinatie van herdenken en vieren. Het is een dag vol muziek, film, dans, verhalen en culinaire tradities van verschillende Nederlands-Indische gemeenschappen in Nijmegen.

Sama Nimma brengt mensen samen die verbonden zijn met de Nederlands-Indische geschiedenis en staat open voor iedereen die deze cultuur wil ontdekken en mee wil beleven.



Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid
Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid in de bibliotheek, onderdeel van het bredere festivalprogramma.

Locatie: bibliotheek
Tijd: 16.00 uur
Kosten: Geen.



Sama Nimma vindt plaats op de volgende locaties aan het Mariënburgplein:
• Lux
• Bibliotheek
• Huis van de Nijmeegse Geschiedenis
• Regionaal Archief Nijmegen

Programma

Geen resultaten gevonden