Zondag 17 september 1944 landen tienduizenden parachutisten bij de bruggen over de rivieren en kanalen tussen de Belgische grens en Arnhem, terwijl grondtroepen oprukken vanaf Leopoldsburg. Doel van de geallieerde operatie Market Garden: een snelle opmars via deze route richting Hitler-Duitsland. Dat mislukt, de Arnhemse Rijnbrug blijft in Duitse handen. Niettemin worden grote delen van Limburg en Brabant bevrijd, net als het Rijk van Nijmegen. Van hieruit begint in februari 1945 alsnog het slotoffensief tegen het naziregime.

In september 2024 herdenken we in het Rijk van Nijmegen de gebeurtenissen van toen, leggen een link met het heden en vieren 80 jaar vrijheid.

Enkele hoogtepunten uit het programma:

Zondag 15 september

 in en rond het Vrijheidsmuseum
in Groesbeek, van 10.00 tot 17.00 uur. Hier start die dag ook de Euregio
Vrijheidswandeling.

 bij het Generaal Gavin-monument in Groesbeek, van 11.30 tot 12.00 uur.

 op Klein Amerika in Groesbeek, met voertuigen en uitrusting van met name het Britse leger uit de periode van Market Garden. De hele dag te bezoeken, in de ochtend is er ook een paradropping.

Kampement van de Pontoongroup ’40-’45

 op het eiland Veur-Lent bij Nijmegen, te bezoeken van 10.30 tot 17.00 uur. Om 12.00 uur Waalcrossing van de Pontoongroup met 26 boten en 200 re-enactors. Om 13.30 uur officiële herdenking van de 48 Amerikaanse militairen die op 20 september 1944 bij deze actie vielen.

Kampement van Pontoongroup ’40-‘45’,

 van 10.00 tot 19.30 uur. Om 14.57 uur opnieuw Waalcrossing, op hetzelfde tijdstip als de actie destijds.

 van het centrum naar het Vasim-terrein in Nijmegen. Start om 13.00 uur. Van 15.00 tot 22.00 uur Peace by Peace-festival op terrein van de Vasim. Dit wordt zondag 22 september voortgezet van 10.30 tot 18.00 uur.

, voor het grote publiek, over stadsbrug De Oversteek. Start om 19.36 uur op het Vasim-terrein.

PROGRAMMA OPERATIE MARKET GARDEN

Er zijn 48 lichtmasten op De Oversteek, als eerbetoon aan de 48 soldaten die de Waalcrossing op 20 september 1944 niet overleven. Elke avond bij zonsondergang springen ze één voor één aan, in langzaam tempo. Dagelijks loopt een veteraan mee: de Sunsetmarch. Ter herdenking, en als groet aan alle veteranen. Iedereen kan mee lopen.

Sunsetmarch

Van oktober 2024 tot eind 2025 presenteert de Stichting Thornsche Molen een grensoverschrijdend project met als thema "Vluchten Toen en Nu" in het kader van 80 jaar Vrijheid.

Het thema is gekozen met als achtergrond de evacuatie van de bewoners van het buurtschap Thornsche Molen ten tijde van WO2 eind september 1944. Zij moesten vluchten voor het oorlogsgeweld en dat gold tevens voor veel andere groepen en uiteraard ook voor de bewoners aan de Duitse zijde van de grens. Wij willen en moeten de verwoesting van het buurtschap blijven herdenken maar gaan nu, 80 jaar nadien, vooral de vrijheid vieren! Dat doen we met medewerking en betrokkenheid van onze Duitse buren! Het is van belang om met dit project nadruk te leggen op het behoud van onze democratie en onze vrijheid. Wij willen ons inspannen om de huidige generaties en met name de jeugd bij het project te betrekken! De laatste groep wordt gevormd door schoolkinderen van basisschool Op Weg in Ooij en de Grundschule Christophorus in Kranenburg. Ook willen wij aandacht besteden aan de vluchtelingen van NU die in onze regio te vinden zijn, zoals Syriërs en Oekraïners.

VRIJHEID is niet vanzelfsprekend en wij moeten deze blijven bevechten!



Expositie

Zowel Nederlandse als Duitse bezoekers van het informatiecentrum worden voortdurend geïnformeerd over de historie van de Molen en de regio, opdat wij niet vergeten!! Ook de actuele toestand in Europa maakt het noodzakelijk om stil te staan bij belangrijke waarden als Vrijheid, Vrede en Democratie.

Vluchtelingen toen, evacués toen, wat gebeurde er, wat moesten ze doorstaan? Er zijn nog altijd en weer opnieuw vluchtelingen, wat is hun verhaal? Allen waren en zijn op weg naar vrijheid. VRIJHEID, die we nu al 80 jaar mogen ervaren!



In de expositie besteden wij aandacht aan de verhalen van de 4 families die eind september 1944 vluchtten, moesten evacueren vanuit het buurtschap Thornsche Molen en een onzeker lot tegemoet zagen. Dit gebeurt door een fotowand, documenten uit deze periode en interviews met overlevenden en nakomelingen van deze families. Tevens zal aandacht worden geschonken aan de verhalen van Syriërs en Oekraïners die naar onze regio zijn gevlucht. Basisschoolleerlingen uit Ooij en Kranenburg werken mee aan het project. Het thema wordt uitgewerkt in kunstproducten die de vitrines zullen vullen. Op deze manier willen we nieuwe generaties betrekken bij het onderwerp 80 jaar vrijheid: "Opdat wij niet vergeten"!



Menschenskinder

Het landmark “Menschenkinder” is gemaakt in het kader van de viering van 75 jaar vrijheid in 2019 en het idee hiervoor is ontwikkeld door de toenmalige projectleider van de gemeente Berg en Dal, en oud-voorzitter van de Stichting Thornsche Molen. Volgens de kunstenares Anne Thoss representeren de beelden de vluchtende mens. Zij refereren aan de vluchtelingen/evacués, Nederlanders en Duitsers, van 80 jaar geleden, maar ook aan vluchtelingen van nu. Het grensoverschrijdende karakter van dit kunstwerk wordt onderstreept door het feit dat zowel de kunstenaar als de maker van de beelden de Duitse nationaliteit hebben en dat de beeldengroep zich voor de helft op Duits en voor de helft op Nederlands grondgebied bevindt.



Vector of Memory

De ‘Vector of Memory' is een bijzondere markering op de internationale Hiking Trails Liberation Route Europe, een netwerk van maar liefst 10.000 kilometer aan wandelroutes langs musea, monumenten, begraafplaatsen en historische locaties die herinneren aan de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog. De Vector is een monumentale wegwijzer in een serie van meerdere ‘Vectors of Memory’, ontworpen door de befaamde Amerikaanse architect Daniël Libeskind.





Expositie | Vluchten toen en nu

De verhalen die opgeschreven worden zijn meestal de grote verhalen. Gezien door de ogen van de machthebbers, de politici, de generaals en de legers.


Waar niet over wordt geschreven in de meeste geschiedenisboeken is het leven van de gewone mensen, de burgers die wonen in oorlogsgebieden.



Het boekje "Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945" brengt er verandering in. Het beschrijft een route door het Museumpark die de ellendige situatie van de burgers in en rond Heilig Landstichting tijdens de laatste periode van de
Tweede Wereldoorlog belicht.



Het boekje “Verhalen dichtbij huis 1944-1945” over de situatie van burgers in en rond Heilig Landstichting is beschikbaar voor de bezoekers van het Museumpark. Vanaf 1 maart t/m 2 november kunnen bezoekers die de expositie bezoeken, dit boekje met verhalen uit de oorlog gratis kijgen indien ze dat willen.

Boekje “Verhalen Dichtbij Huis 1944-1945” 

In 2024 en 2025 staan we uitgebreid stil bij onze bevrijding en de beëindiging van de Tweede Wereldoorlog dan 80 jaar geleden. We staan stil bij het grote leed en de vele offers die daarvoor zijn gebracht en bij de waarde van vrijheid.

Het is belangrijk dat wij aandacht blijven hebben voor de slachtoffers van oorlog en geweld, van toen én van nu. Alleen door met aandacht, compassie en tolerantie naar de ander te luisteren – of het verhaal zich nu 80 jaar geleden afspeelde of recenter – creëren wij een samenleving waarin iedereen van waarde is.

80 JAAR VRIJHEID

Vier 80 jaar vrijheid in Museum Kasteel Wijchen!



Wat betekent vrijheid? Is vrijheid vanzelfsprekend? Voor iedereen is dat anders. In de tentoonstelling Vier Vrijheid! ontdek je inspirerende verhalen over vrijheid toen en nu.



Blikvanger is de Vrijheidsrok – een rok gemaakt van kleurige lapjes stof, elk met een eigen verhaal. Vrouwen door heel Nederland, ook in Wijchen en omliggende dorpen, naaiden deze rokken na de bevrijding als symbool van saamhorigheid en wederopbouw.



Naast de Vrijheidsrok duik je in verhalen over vrijheid, verteld met muziek, radio en persoonlijke herinneringen. Hoe klonk vrijheid in 1945? Hoe vierden mensen hun herwonnen leven? En wat betekent vrijheid voor jou?

Kom, kijk en beleef 80 jaar vrijheid!

Vier Vrijheid!

Kunstkring Wijchen organiseert in het kader van 80 jaar vrijheid, van 18 april tot en met 4 juli 2025, een unieke expositie die deels plaats vindt op en rond het Wijchens meer en in het Kunsthuis.



De manifestatie op het meer bevat 4 unieke en indrukwekkende kunstwerken, vervaardigd door 4 internationale kunstenaars, en vormt samen een visueel spektakel. Deze expositie op het water wordt geopend op 18 april om 16:00 uur door burgemeester Renske Helmer-Engelbert.

De kunstwerken zijn met zorg geselecteerd door een speciale commissie uit een divers aanbod. Ze hebben ieder een link met “vrijheid” in ruime zin.

Een van de hoogtepunten van deze expositie is een interactief en spectaculair bamboekunstwerk dat in samenwerking met verschillende doelgroepen tot stand is gekomen. Het interactieve aspect heeft ervoor gezorgd dat bezoekers zich niet alleen toeschouwers voelen, maar ook deelnemers aan de kunst.

Tevens zal er aandacht zijn voor kinderen en jongeren. Het eigen project “Kinderen kijken naar kunst”, wordt hiervoor ingezet. Kinderen en jongeren gaan dan onder begeleiding van vrijwilligers van de Kunstkring en leerkrachten langs de expositie in het Kunsthuis. Zij krijgen een rondleiding en er wordt dan dieper in gegaan op de kunstwerken: wat zien de jongeren? Welke ideeën roept dit bij hen op? Etc. In het Kunsthuis krijgen zij de kans om zelf hun gevoel te verbeelden.

Daarnaast presenteert de Kunstkring Wijchen van 2 mei tot en met 1 juni 2025 de expo "Verbeeld de Vrijheid" in het Kunsthuis (naast het Kasteel). Deze expositie geeft het thema vrijheid weer vanuit verschillende perspectieven en biedt een platform voor kunstenaars uit de regio Wijchen om de eigen vrijheid te verbeelden. Hieraan kan worden deelgenomen door bewoners uit Wijchen en omgeving, die graag met kunst bezig zijn. Zie voor deelname en verdere informatie: www.kunstkringwijchen.nl/meerkunst-2025/

Langs de oever van het Meer zal Street Art worden gemaakt door twee Wijchense kunstenaars: Morris & Dolstra. Voor hun verhaal zijn wij op zoek gegaan naar input bij o.a. de veteranen van Wijchen. Houd onze aankondigingen op onze website en in de media in de gaten voor verdere details en laat u verrassen door de innovatieve en inspirerende werken die binnenkort te zien zijn.

MEERKunst 25 

“Daar stond ik dan, op een voor mij eigenlijk onbekend stationsplein. Onbekend omdat Nijmegen in puin lag.” 

(De 21-jarige Harry van Geuns, bevrijd in kamp Bergen-Belsen, keert op 18 juni 1945 terug in zijn geboortestad.)



Bewogen verhalen van mensen die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog terugkeerden naar huis. Hoe is hun terugkeer – als ze al terugkeren? Hoe worden ze ontvangen? Wat staat hen te wachten?

Een expositie met fragmenten en beelden uit een tijd van veel vreugde en veel verdriet, van chaos, verlies, hoop en vertrouwen op een betere toekomst.

Met boeiende portretten van thuiskomers: joden, verzetsmensen, krijgsgevangenen, dwangarbeiders van de Arbeitseinsatz, evacués.



Thuis komen?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog 1940-1945 raken massa’s mensen op drift, ook in het Rijk van Nijmegen. Vervolgd, op de vlucht, ondergedoken, opgepakt, afgevoerd of geëvacueerd.

Op 17 september 1944 komen de bevrijders, maar na drie dagen strijd blijven stad en regio nog maandenlang frontgebied. Het oorlogsgeweld zorgt voor een nieuwe stroom vluchtelingen: evacués. Hele gezinnen, kinderen, ouders, grootouders moeten op de valreep nog voor het oorlogsgeweld vluchten of evacueren. Al met al zijn tijdens de oorlogsjaren in het Rijk van Nijmegen tienduizenden mensen maanden, soms jaren van huis verdreven geweest.

Dan is in mei 1945 de oorlog in Nederland eindelijk voorbij en kan iedereen weer naar huis. Maar Nijmegen is zwaar getroffen: 2.200 burgers gedood en 5.500 verminkt, duizenden huizen verwoest. De aanblik van de dorpen in de Ooij en Groesbeek is zelfs nog troostelozer en triest. Vrijwel elk gezin is op een of andere manier zwaar getroffen.

Tegenover de vreugde en opluchting van de bevrijding staan groot verdriet over de vele slachtoffers, de enorme schade en verliezen. De dagelijkse problemen blijven nog jaren groot: voldoende eten en kleding, een dak boven je hoofd tussen al het puin. Met spanning wordt gewacht op familieleden en vrienden die nog niet terug zijn uit onderduik of evacuatie. Of erger, op degenen die door de Duitse bezetter zijn weggevoerd naar concentratiekampen, gevangenissen en de Arbeitseinsatz. Wie zal er terugkomen en wat zijn hún ervaringen bij thuiskomst?



Mensen op drift door oorlog

De verhalen van deze terugkeerders staan centraal in deze expositie en zijn met veel beeldmateriaal omlijst. Het is een levendige schets van een chaotische en wat vergeten tijd, de smaak van de bevrijding is niet alleen zoet maar ook bitter.

Zo zien we hoe burgers destijds door oorlogsgeweld op drift raakten, allerlei problemen ontmoetten en ten slotte thuiskwamen. Thuis, maar hoe was dat er aan toe? Beelden die we maar al te goed herkennen van de brandhaarden in de wereld van vandaag.



Expositie onder auspiciën van het Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen en de Historische Vereniging Numaga in het Huis van de Nijmeegse geschiedenis vanaf 25 april tot en met 29 juni 2025.



NB: Rond hetzelfde thema organiseren het Comité en Numaga een lezingenprogramma op 10 mei in het Vrijheidsmuseum te Groesbeek (14.00-17.00 uur) en op 21 juni in het Cultuurhuis De Lindenberg te Nijmegen (14.00-17.00 uur). Nadere informatie volgt.

Tentoonstelling | De Terugkeer: Nijmegen en omgeving, voorjaar 1945

Afbeelding: Inge Hondebrink 



Zo’n tweehonderd Oekraïners verblijven inmiddels drie jaar in Beuningen. Noodgedwongen, vanwege de oorlog in hun land. Hun leven staat vanaf 25 april centraal in de unieke tentoonstelling ‘Nieuwe buren van De Asdonck’. Burgemeester Daphne Bergman opent de expositie, die bestaat uit een combinatie van foto’s en persoonlijke verhalen.



Hartje Beuningen

Ze moesten huis en haard achterlaten. Op de vlucht voor Russische militairen. Het leven van miljoenen Oekraïners is drastisch veranderd sinds Rusland het land ruim drie jaar geleden binnenviel. De vluchtelingen werden in Nederland met open armen ontvangen, onder meer in Beuningen. De eerste vluchtelingen werden opgevangen in sporthal De Tinnegieter. Later dat jaar werd een meerjarige opvangplek geregeld voor ruim tweehonderd Oekraïners op De Asdonck. Die locatie in hartje Beuningen is nu, bijna drie jaar later, nog altijd volop in gebruik.

Fotograaf Inge Hondebrink, buurvrouw van De Asdonck, volgt de Oekraïners al sinds hun komst naar Beuningen. Journalist Roelant Frijns heeft uitgebreid met de ontheemden gesproken. De verhalen en beelden komen nu samen in de expositie in de open lucht. ‘Nieuwe Buren van De Asdonck’ is ontwikkeld in het kader van 80 jaar vrijheid in Nederland. De oorlog in Oekraïne laat eens en te meer zien dat vrijheid nog altijd niet vanzelfsprekend is, óók niet in Europa.



Hoop, veerkracht en verbondenheid

De verhalen en beelden van de Oekraïners in Beuningen geven een oprechte inkijk in hun leven van nu. Centraal staan hoop, veerkracht en verbondenheid. De vluchtelingen zijn al snel onderdeel geworden van de lokale samenleving, iets wat ook burgemeester Bergman zal benoemen tijdens de opening van de expositie.



Iedereen welkom

De feestelijke opening, waarbij iedere inwoner welkom is, vindt plaats op vrijdag 25 april van 18.00 tot 18.30 uur. Locatie is de Wilhelminalaan, naast het Torentje van de Blanckenburgh. Dit is ook de plek waar de expositie tot en met 30 mei in de open lucht is te zien. Tijdens de opening neemt ook Inge Hondebrink het woord en is een persoonlijke bijdrage van een van de tijdelijke bewoners van De Asdonck. Een Oekraïens koor zorgt voor een bijzondere muzikale omlijsting.

De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met de Oekraïners zelf en de gemeente Beuningen. Provincie Gelderland heeft financieel bijgedragen aan het project, dat deel uitmaakt van het Regioprogramma 80 Jaar Vrijheid Rijk van Nijmegen. Dit is mogelijk gemaakt door de regiogemeenten in samenwerking met de provincie.

De koffers van Het Asdonck

TRACES is een internationaal kunstproject, dat in het kader van de herdenking van 80 Jaar Vrijheid wil onderzoeken wat de sporen van een oorlog zijn. Er zijn sporen in gebouwen en het landschap, er zijn monumenten om niet te vergeten, en zeer zeker zijn er ook sporen die diep in de ziel van verschillende generaties gegrift zijn. TRACES wil het thema uit verschillende perspectieven belichten en het gesprek en de discussie hierover op gang brengen, tussen de kunstenaars en publiek.

Deelnemende kunstenaars: Inna Abramova (UK/UA) , Matt Hale (UK), Regina Friedrich-Körner (D), Nele Waldert (D), Claus van Bebber (D), Pier Pennings (NL), Anke Land (NL), Keiko Sato (NL/JP), Noor Roelofs (NL) en Mike Roelofs (NL)

TRACES wordt mogelijk gemaakt door De Nieuwe Gang, ArToll Kunstlabor e.V., de gemeente Beuningen, Provincie Gelderland en het Interreg-programma Duitsland-Nederland en haar programmapartners en wordt medegefinancierd door de Europese Unie (EU).

Kunstproject TRACES

Er wordt hard gewerkt naast het Vrijheidsmuseum. Op het weiland dat aan het terrein grenst, worden maar liefst 336 panelen opgezet in de vorm van een V voor 'Vrede en Victorie'. Beeldend kunstenaar en 'monumentaal vormgever' Dirk Hakze is initiatiefnemer van dit project en heeft dit al op verschillende locaties georganiseerd. De installatie zal een groeiproces doorgaan in de maanden dat het hier staat, want elke dag komen verschillende kunstenaars hun toegewezen panelen beschilderen.

Op 28 april om 15.00 uur wordt de expositie, wat dan nog helemaal uit blanke canvassen bestaat, in de openlucht geopend. Op 1 mei komen de eerste kunstenaars hun panelen vullen met hun blik op vrede. Elke dag komen er nieuwe kunstwerken bij. De installatie komt op het weiland links van het terrein van het Vrijheidsmuseum te staan en is toegankelijk via een poort. Het blijft staan tot en met 17 september.

Kijk hier voor meer informatie over The Colorfield Performance: https://thecolorfieldperformance.nl/#/

The Colorfield Performance

Afbeelding: Sweatpea Starr



'Native American, First Nation en Métis soldaten en de bevrijding van Nederland, 1944-1945'


Vanaf 2 mei is in het Vrijheidsmuseum een nieuwe, zeer bijzondere tentoonstelling te zien ter ere van 80 jaar Vrijheid. In de expositie ‘Inheemse Bevrijders’ worden de geschiedenis en de culturele achtergronden van inheemse soldaten, afkomstig uit heel Noord-Amerika uitgebreid in beeld gebracht. Wat betekende de keuze om in de oorlog te vechten voor hen? De expositie is tot stand gekomen in samenwerking met dr. Mathilde Roza van de Radboud Universiteit en is van 2 mei tot en met 30 november te zien in het Vrijheidsmuseum.

De vele inheemse soldaten die meevochten in WO2 kwamen uit verschillende regio's in de Verenigde Staten en Canada. ‘Inheemse bevrijders’ omvat zo een zeer diverse verzameling van verschillende volkeren met elk hun eigen cultuur en gebruiken. De keuze om hun leven te riskeren in een gevecht voor vrijheid en democratie aan de andere kant van de oceaan is extra bijzonder omdat hen deze waarden in hun eigen thuisland vaak ontzegd werden. Ze leefden gedwongen in reservaten, hun culturen werden onderdrukt en ze kregen te maken met een sterk, negatief stereotype. Sommige inheemse soldaten verloren hun leven voor onze vrijheid, anderen keerden terug naar hun thuisland en bleven daar strijden, dit keer voor hun eigen vrijheid. Een strijd die nog steeds voortduurt. In de tentoonstelling ‘Inheemse Bevrijders’ komen de verhalen van deze strijders dichterbij door het gebruik van authentieke foto's, objecten, interviews en achtergrondinformatie.

Ter ere van deze bijzondere tentoonstelling vindt op 3 mei ook een mini-festival Canadian and US Indigenous Culture plaats in theater De Klif in Nijmegen-Noord. Gerenommeerd powwow danser Adam Tsosie Nordwall treedt op, de Europese première van de ‘Storypole’ documentaire over de hoogste totempaal is te zien en nazaten van inheemse bevrijders gaan in gesprek met het publiek.

De expositie is tot stand gekomen in samenwerking met dr. Mathilde Roza van de Radboud Universiteit, Associate Professor North American Literature and North American Studies, ondersteund door haar onderzoeksteam binnen het Institute for Culture & History. Zij hadden onder meer contact met inheemse families, gemeenschappen, adviseurs en culturele centra, Nederlandse families, onderzoeksgroepen van verschillende oorlogsbegraafplaatsen en musea in Nederland en buitenland.

Te bezoeken in het Vrijheidsmuseum vanaf 2 mei tot en met 30 november 2025.

Tentoonstelling | Inheemse Bevrijders

Deze expositie geeft het thema vrijheid weer vanuit verschillende perspectieven en biedt een platform voor kunstenaars/makers uit de regio Wijchen.

Ruim 50 makers uit Wijchen en omstreken hebben zich aangemeld met een kunstwerk dat hun Vrijheid verbeeldt.

Met de ingeleverde stukken gaan we de expositie in het Kunsthuis inrichten. Deze is vanaf 3 mei te bezoeken op zaterdagen en zondagen van 12:00 tot 17:00 uur en extra geopend op 5 mei van 10:30 tot 17:00 uur waar wij onderdeel zijn van een groter programma rondom het vieren van 80 jaar Vrijheid: Tussen Kunst en Vrijheid in de Kasteeltuin voor het Kasteel. Let de komende tijd op de aankondiging van Gemeente Wijchen en de KunstKring Wijchen!

Op 5 mei rond 12:00 en 14:30 uur zal de kunstenares Nicoline Hendriks haar performance “Nicoline’s ART 3x Open Window” houden over Vrijheid nu en herinneringen van toen.

Wat betekent vrijheid? Voor jou? Voor haar? Voor de wereld? Zo een groots veelomvattend begrip. Gaat het over : innerlijke vrijheid, je eigen weg gaan, samen, welzijn, klimaat, democratie, vrede, verhalen van haar ouders uit ’40-’45, diversiteit, kunst & cultuur, ruimte nemen en geven…? In hoeverre zijn deze begrippen onlosmakelijk met elkaar verbonden?

Nicoline keek van uit haar bed door het open raam, weids, niets dan lucht, een wolk, een vogel, een muzieknoot, en begon te schilderen:

3 schilderijen met een Open Window waarbij verhalen van haar ouders, uit ’40-’45 vermengd met de actualiteit, de basis vormden.

Voor wie op 5 mei niet kan, Nicoline Hendriks is op zondag 11 mei rond 15:00 uur nogmaals in het kunsthuis met haar performance.

Verbeeld de Vrijheid

Twee mini-symposia rondom de terugkeer van de miljoenen mensen die na het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa op drift waren. Nederlandse en Duitse sprekers zullen op dit thema ingaan en met elkaar in gesprek gaan. Centraal staat de terugkeer van Joden, dwangarbeiders en evacués in onze regio.

Op 10 mei 2025 in het Vrijheidsmuseum te Groesbeek.
Aanvang 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur.
Sprekers Joost Rosendaal, Willem Oosterbaan en Helga Ullrich-Scheyda.

Op 21 juni 2025 in het Infocentrum WO2 te Nijmegen.
Aanvang 14.00 uur, inloop vanaf 13.30 uur.
Sprekers Henk Termeer, Jan Brauer en Katrin Bürgel.
Interviews met Qader Shafiq en Thomas Ruffmann.

De toegang is gratis. Reservering van toegangskaarten wordt aanbevolen en kan via is mogelijk via de website.

Foto: NIMH

Overige activiteiten in het kader van ‘De Terugkeer’


Expositie ‘De Terugkeer’
De tentoonstelling wordt op 25 april 2025 geopend in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis (Mariënburgkapel) te Nijmegen en loopt tot met 29 juni 2025. Dinsdag tot en met zondag geopend. De toegang is gratis.


Klassiek concert ‘De Terugkeer’
Uitvoering van de tweede symfonie, ‘Auferstehungsymphonie’ van Gustav Mahler op zondag 22 juni in de Vereeniging te Nijmegen door het Symfonieorkest Nijmegen en het koor van de Städtischer Musikverein zu Düsseldorf. Aanvang 15.00 uur. De toegang is gratis. Plaatsreservering (kosten € 1,50 per persoon) vooraf noodzakelijk via www.stadsschouwburgendevereeniging.nl.




Organisatie: Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen, Numaga en Klevischer Verein.

Mini-symposia De Terugkeer

Dit concert wordt georganiseerd door het Symfonieorkest Nijmegen en het Stedelijk 4
en 5 Mei Comité Nijmegen. Het concert maakt onderdeel uit van een meeromvattend project ‘Terugkeer’ van het Stedelijk 4 en 5 Mei Comité Nijmegen, waarin de na de bevrijding terugkerende slachtoffers van het Naziregime centraal staan. Voor dit concert is SON een samenwerking aangegaan met Musikverein zu Düsseldorf. Deze samenwerking is mogelijk met behulp van financiële bijdragen van de gemeente Nijmegen en de provincie Gelderland uit het Regioprogramma 80 Jaar Vrijheid, van de Euregio Rhein-Waal en van Stichting Casterenshoeve.

De Tweede Symfonie van Mahler is voor koor, orkest, sopraan en alt en wordt ook wel de ‘Auferstehungs-Symphonie” genoemd. “Er is geen straf en beloning’’, schreef Mahler, “alleen maar een allesoverheersend gevoel van liefde.” Het is een magistraal werk dat bijna anderhalf uur duurt. De orkestbezetting is groots, met onder andere extra koper en klokken en orgel. Bovendien is er een ‘Fernorchester’, een klein extra orkest buiten de concertzaal.

Het vijfdelige werk begint met een Totenfeier (Dodenherdenking), een treurmars met elementen uit het Gregoriaanse Dies Irae en mildere passages die naar het geloof verwijzen. Het tweede deel schetst geluksmomenten terugdenkend aan een dierbare overledene. In het derde deel verwerkt Mahler met een soort grimmige humor liederen uit Des Knaben Wunderhorn. Ook het vierde deel stamt uit Des Knaben Wunderhorn waarin de altstem de Rode Roos, symbool van Maria, om voorspraak aanroept. Hierna breekt met het vijfde deel de hel los. Met veel geweld wordt het einde der tijden geschilderd tot in de verte de bazuin van het laatste oordeel klinkt. Het koor zet a capella het Auferstehen in. De Symfonie eindigt met een stralende overwinning op de dood met als hoogtepunt het ‘Sterben wird ich um zu leben.’

Gustav Mahler symfonie nummer 2, “Auferstehung”, uitgevoerd door het Symfonieorkest Nijmegen met medewerking van Nikki Treurniet (sopraan) en Barbara Kozelj (alt-mezzo) en het koor van de Städtischer Musikverein zu Düsseldorf. Dirigent is Peter Bogaert.

Toegang gratis

Kaartjes reserveren (servicekosten €1,50 per kaartje) is mogelijk vanaf 1 maart 2025 via de site van De Vereeniging

Mahler, Symfonie no.2 , “Auferstehung”

Op zondag 29 juni organiseert gids Niels in samenwerking met het Infocentrum WO2 Nijmegen een thematische fietstocht. Tijdens een tour van ongeveer 8 kilometer word je meegenomen langs aansprekende locaties die een grote rol speelden bij de bevrijding van Nijmegen tijdens Operatie Market Garden in september 1944.

Tijdens de fietstocht worden er allerlei feiten en verhalen verteld over de menselijke kant van Operatie Market Garden. Er is aandacht voor staaltjes lef van soldaten en persoonlijke lotgevallen van gewone Nijmeegse burgers die plotseling tussen twee vuren kwamen te staan, maar ook voor de belangrijke rol van het Nederlands verzet tijdens de slag. Centraal staat daarnaast de moedige Waaloversteek door Amerikaanse parachutisten, die direct tot de bevrijding van Nijmegen leidde. Door de afwisseling tussen fietsen, historisch beeldmateriaal, documenten en rekwisieten krijgt het verhaal van de strijd nog meer kleur.

De fietstocht start om 14.00 uur en is rond 17.00 uur afgelopen. Startlocatie is het Infocentrum WO2 Nijmegen. Deelname kost € 10 p.p. en kan enkel ter plekke contant worden betaald bij de gidsen. De Museumkaart is niet geldig.

Aanmelden is noodzakelijk en kan gedaan worden door te mailen naar welkom@infocentrumwo2.nl. Deadline voor aanmelding is vrijdag 27 juni vóór 16.00 uur.


Let op: bij slecht weer of te weinig aanmeldingen gaan de fietstochten niet door.

Per fiets op Oorlogspad

Door Stichting Platform Indische organisaties Nijmegen en Omgeving.

Indië-herdenking in de Stevenskerk 

Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid in de bibliotheek, onderdeel van het bredere festivalprogramma van Cultureel Festival Sama Nimma.

Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid

Cultureel festival Sama Nimma met onder andere muziek- en dansoptredens, filmcafé, lezingen, kindertheater, tentoonstellingen en workshops.

Het festival biedt een bijzondere combinatie van herdenken en vieren. Het is een dag vol muziek, film, dans, verhalen en culinaire tradities van verschillende Nederlands-Indische gemeenschappen in Nijmegen.

Sama Nimma brengt mensen samen die verbonden zijn met de Nederlands-Indische geschiedenis en staat open voor iedereen die deze cultuur wil ontdekken en mee wil beleven.



Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid
Interactief gesprek in het kader van 80 jaar Vrijheid in de bibliotheek, onderdeel van het bredere festivalprogramma.

Locatie: bibliotheek
Tijd: 16.00 uur
Kosten: Geen.



Sama Nimma vindt plaats op de volgende locaties aan het Mariënburgplein:
• Lux
• Bibliotheek
• Huis van de Nijmeegse Geschiedenis
• Regionaal Archief Nijmegen

Programma

Geen resultaten gevonden